Πάσχα Ιουδαϊκό Πάσχα Χριστιανικό-Κοινό Πασχάλιο 3

   Πάσχα ἐστὶ Κυρίῳ

 

11 Οὕτω δὲ φάγεσθε αὐτό· αἱ ὀσφύες ὑμῶν περιεζωσμέναι, καὶ τὰ ὑποδήματα ἐν τοῖς πόσιν ὑμῶν, καὶ αἱ βακτηρίαι ἐν ταῖς χερσὶν ὑμῶν· καὶ ἔδεσθε αὐτὸ μετὰ σπουδῆς. Πάσχα ἐστὶ Κυρίῳ.

 Πάσχα ἐστὶ Κυρίῳ.= Η ΗΜΕΡΑ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

14 Καὶ ἔσται ἡ ἡμέρα ὑμῖν αὕτη μνημόσυνον· καὶ ἑορτάσετε αὐτὴν ἑορτὴν Κυρίῳ εἰς πάσας τὰς γενεὰς ὑμῶν· νόμιμον αἰώνιον ἑορτάσετε αὐτήν.

   16 Καὶ ἡ ἡμέρα ἡ πρώτη κληθήσεται ἁγία, καὶ ἡ ἡμέρα ἡ ἑβδόμη κλητὴ ἁγία ἐστοι ὑμῖν· πᾶν ἔργον λατρευτὸν οὐ ποιήσετε ἐν αὐταῖς, πλὴν ὅσα ποιηθήσεται πάσῃ ψυχῇ, τοῦτο μόνον ποιηθήσεται ὑμῖν.

 

ΑΥΤΗ Η ΚΛΗΤΗ ΚΑΙ ΑΓΙΑ ΗΜΕΡΑ

Αὕτη ἡ κλητὴ καὶ ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν Σαββάτων, ἡ βασιλὶς καὶ κυρία, ἑορτῶν ἑορτή, καὶ πανήγυρις ἐστὶ πανηγύρεων, ἐν ᾗ εὐλογοῦμεν, Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας».

Δεῦτε τοῦ καινοῦ τῆς ἀμπέλου γεννήματος τῆς θείας εὐφροσύνης, ἐν τῇ εὐσήμῳ ἡμέρᾳ τῆς ἐγέρσεως, βασιλείας τε Χριστοῦ κοινωνήσωμεν, ὑμνοῦντες αὐτόν, ὡς Θεόν εἰς τοὺς αἰῶνας.

Ἆρον κύκλῳ τοὺς ὀφθαλμούς σου Σιὼν καὶ ἴδε· ἰδοὺ γὰρ ἥκασί σοι, θεοφεγγεῖς ὡς φωστῆρες, ἐκ δυσμῶν καὶ βορρᾶ, καὶ θαλάσσης, καὶ ἑῴας τᾶ τέκνα σου ἐν σοὶ εὐλογοῦντα, Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας.

Πάτερ παντοκράτορ, καὶ Λόγε, καὶ Πνεῦμα, τρισὶν ἑνιζομένη, ἐν ὑποστάσεσι φύσις, ὑπερούσιε καὶ ὑπέρθεε εἰς σὲ βεβαπτίσμεθα, καὶ σὲ εὐλογοῦμεν, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

 
17 Καὶ φυλάξετε τὴν ἐντολὴν ταύτην· ἐν γὰρ τῇ ἡμέρα ταύτῃ ἐξάξω τὴν δύναμιν ὑμῶν ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ ποιήσετε τὴν ἡμέραν ταύτην εἰς γενεὰς ὑμῶν νόμιμον αἰώνιον.

 43 Εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν καὶ Ἀαρών· οὗτος ὁ νόμος τοῦ πάσχα· πᾶς ἀλλογενὴς οὐκ ἔδεται ἀπ' αὐτοῦ·

 43 Ὁ Κύριος εἶπε τότε εἰς τὸν Μωϋσῆν καὶ τὸν Ἀαρών· <αὐτὸς εἶναι ὁ νόμος τοῦ Πάσχα· κανεὶς ἀλλοεθνὴς δὲν θὰ τρώγῃ ἀπὸ αὐτό. 

  43 Εἶπε δὲ ὁ Κύριος εἰς τὸν Μωϋσῆν καὶ τὸν Ἀαρών: <Αὐτὸς εἶναι ὁ νόμος διὰ τὸ Πάσχα: Κανεὶς μὴ Ἰσραηλίτης δὲν θὰ φάγῃ ἀπὸ αὐτό.

Γιατί οι αλλοεθνής ήταν τότε ειδωλολάτρες. Έπρεπε να βαπτιστούν   δηλ να γίνει περιτομή σύμφωνα με το παλαιό Νόμο . 
44 καὶ πάντα οἰκέτην ἢ ἀργυρώνητον περιτεμεῖς αὐτόν, καὶ τότε φάγεται ἀπ' αὐτοῦ·
45 πάροικος ἢ μισθωτὸς οὐκ ἔδεται ἀπ' αὐτοῦ.

 48 Ἐὰν δὲ τις προσέλθῃ πρὸς ὑμᾶς προσήλυτος ποιῆσαι τὸ πάσχα Κυρίῳ, περιτεμεῖς αὐτοῦ πᾶν ἀρσενικόν, καὶ τότε προσελεύσεται ποιῆσαι αὐτὸ καὶ ἔσται ὥσπερ καὶ ὁ αὐτόχθων τῆς γῆς· πᾶς ἀπερίτμητος οὐκ ἔδεται ἀπ' αὐτοῦ.
49 Νόμος εἷς ἔσται τῷ ἐγχωρίῳ καὶ τῷ προσελθόντι προσηλύτῳ ἐν ὑμῖν.

 

Θα έτρωγαν μόνο οι περιτμημένοι.

Κοινωνούν το σώμα και το αίμα τού Χριστού μόνο οι ορθοδόξως βαπτισμένοι στο όνομά Του,και μη έχοντες πνευματικό κώλυμα.

Θα το τελούσαν κάθε χρόνο, σε ανάμνηση τής λυτρώσεώς τους από την Αίγυπτο.

Και ο Χριστός έδωσε εντολή και τελούμε το δικό του Πάσχα καθημερινώς στην δική του ανάμνηση. Γι’ αυτό οσάκις τελείται ή Θ. Λειτουργία και κοινωνούν οι πιστοί Πάσχα επιτελούν.

 

Και πρώτα πρώτα (στην Προσκομιδή), αφού πάρει στα χέρια του ο ιερεύς τον άρτο, από τον οποίο θα κόψει το ιερό τμήμα, λέγει: «Εις ανάμνησιν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού», σύμφωνα με την παραγγελία Του. Διότι Εκείνος λέγει: «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν» (Λουκ. 22:19).

Και αυτό δεν το λέγει ο ιερεύς μόνο για τον άρτο εκείνο, αλλά και για το σύνολο της τελετής, σαν να αρχίζει την ιερουργία με τον τρόπο που θα την τελειώσει. Διότι και ο Κύριος, αφού ετέλεσε όλο το μυστήριο, πρόσθεσε αυτό το λόγο: «Αυτό να κάνετε σε ανάμνησή μου».

Αλλά ποια είναι αυτή η ανάμνηση; Πώς μέσα στην τελετή θα θυμηθούμε τον Κύριο; Σε ποιες πράξεις και σε ποια κατάστασή Του θα τον θυμηθούμε; Με άλλα λόγια, τι θα θυμηθούμε ή τι θα διηγηθούμε γι’ Αυτόν; Μήπως ότι ανέστησε νεκρούς και έδωσε την όραση σε τυφλούς και διέταξε τους ανέμους να ησυχάσουν και με λίγα ψωμιά χόρτασε χιλιάδες ανθρώπους, αυτά δηλαδή που τον απέδειξαν Θεό και παντοδύναμο; Καθόλου. Αλλά μάλλον εκείνα που φανερώνουν αδυναμία, τη σταύρωση, το πάθος, τον θάνατο, επάνω σ’ αυτά μας διέταξε να τον θυμόμαστε. Έτσι το εννόησε ο Παύλος, που γνώριζε καλά τα του Χριστού.

Γράφοντας δηλαδή προς τους Κορινθίους για το μυστήριο αυτό και αφού διηγήθηκε ότι ο Κύριος είπε: «Αυτό να κάνετε σε ανάμνησή μου», πρόσθεσε: «Διότι όσες φορές τρώγετε τον άρτο τούτο και πίνετε τούτο το ποτήριο, διακηρύσσετε τον θάνατό Του» (Α’ Κορ. 11:26). Αυτό φανέρωσε και ο ίδιος ο Κύριος κατά την παράδοση του μυστηρίου. Διότι όταν είπε: «Αυτό είναι το σώμα μου, αυτό το αίμα μου», δεν πρόσθεσε θαύματα, ώστε να πει ότι, αυτό είναι που ανέστησε νεκρούς, που καθάρισε λεπρούς. Αλλά τι είπε; Το πάθος μόνο και τον θάνατο: «Αυτό που προσφέρεται θυσία για χάρη σας, αυτό που χύνεται για χάρη σας» (Λουκ. 22:19-20).

Και ποιος είναι ο λόγος που δε μνημονεύει τα θαύματα, αλλά τα πάθη; Διότι τα πάθη ήταν πιο αναγκαία από τα θαύματα. Και μάλιστα ήταν τόσο πολύ αναγκαία για μας τα πάθη Του, διότι αυτά είναι πρόξενα της σωτηρίας μας και χωρίς αυτά δεν μπορούσε να αναστηθεί ο άνθρωπος, ενώ τα θαύματά Του ήταν αποδεικτικά μόνο, έγιναν δηλαδή για να πιστευθεί ο Κύριος ότι Αυτός είναι αληθινά ο Σωτήρας.

Αλλά για ποια αιτία διέταξε αυτά ο Κύριος και για ποιο σκοπό απαίτησε από μας αυτή την ανάμνηση; Για να μην είμαστε αγνώμονες. Διότι είναι κάποια ανταμοιβή από το μέρος των ευεργετηθέντων προς τους ευεργέτες το να θυμούνται αυτούς και τα έργα τους με τα οποία ευεργετήθηκαν. Για την ανάμνηση αυτή των ευεργετών τους οι άνθρωποι έχουν επινοήσει πολλούς τρόπους: μνημεία, αγάλματα, στήλες, εορτές, πανηγύρια, αγώνες. Όλα αυτά σε ένα αποβλέπουν· στο να μην παραδοθούν στο βυθό της λησμοσύνης οι αγαθοί άνθρωποι.

Κάτι τέτοιο έκανε και ο Σωτήρας: οι άνθρωποι, σαν να λέγει, ζητούν άλλα φάρμακα εναντίον της λησμοσύνης, για να θυμούνται τους ευεργέτες τους· εσείς όμως σε ανάμνησή μου να κάνετε τούτο. Και όπως οι πόλεις αναγράφουν επάνω στις στήλες των ηρώων τις νίκες με τις οποίες σώθηκαν ή ευημέρησαν, έτσι κι εμείς επάνω στα δώρα αυτά γράφουμε τον θάνατο του Κυρίου, με τον οποίο έγινε όλη η νίκη εναντίον του διαβόλου. Και οι πόλεις έχουν με τα αγάλματα τη μορφή μόνο του σώματος των ευεργετών, ενώ εμείς με την προσφορά των τιμίων δώρων δεν έχουμε τη μορφή του σώματος, αλλά το ίδιο το σώμα του Ευεργέτη.

Αυτό νομοθέτησε ο Κύριος και στους παλιούς να κάνουν με τις προτυπώσεις, το ίδιο που διέταξε να γίνεται τώρα στην αλήθεια και στα πράγματα. Αυτό ήταν το πάσχα και η σφαγή του αμνού: ανάμνηση της σφαγής του προβάτου και του αίματος εκείνου που έσωσε στην Αίγυπτο τα πρωτότοκα των Εβραίων (Εξ. 12).

Αυτό είναι το περιεχόμενο της αναμνήσεως.  Από το βιβλίο Άγιος Καβάσιλας Ερμηνεια της Θείας Λειτουργίας 

Η ΕΞΟΔΟΣ ΚΕΦ ΙΓ 

6 Ἓξ ἡμέρας ἔδεσθε ἄζυμα, τῇ δὲ ἡμέρα τῇ ἑβδόμῃ ἑορτὴ Κυρίου·

 Ἡ ἑβδόμη ἡμέρα - ὅπως καὶ ἡ πρώτη - θὰ εἶναι ἐπίσημος ἑορτὴ τοῦ Κυρίου. 

 Η 8(Η) ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας της Αναστάσεως , Ήχος α’ Αύτη η κλητή καί αγία ημέρα, η μία τών Σαββάτων, η βασιλίς καί κυρία, εορτών εορτή, καί πανήγυρις εστί πανηγύρεων, ενή ευλογούμεν, Χριστόν εις τούς αιώνας. Δεύτε τού και νού τής αμπέλου γεννήματος τής θείας ευφροσύνης, εν τή ευσήμω ημέρα τής εγέρσεως, βασιλείας τε Χριστού κοινωνήσωμεν, υμνούντες αυτόν, ως Θεόν εις τούς αιώνας. Άρον κύκλω τούς οφθαλμούς σου Σιών καί ίδε, ιδού γάρ ήκασί σοι, θεοφεγγείς ως φωστήρες, εκ δυσμών καί βορρά, καί θαλάσσης, καί εώ ας τά τέκνα σου εν σοί ευλογούντα, Χριστόν εις τούς αιώνας. Πάτερ παντοκράτορ, καί Λόγε, καί Πνεύμα, τρισίν ενιζομένη, εν υποστάσεσι φύσις, υπερούσιε καί υπέρθεε εις σέ βεβαπτίσμεθα, καί σέ ευλογούμεν, εις πάντας τούς αιώνας. Καταβασία Αύτη η κλητή καί αγία ημέρα, η μία τών Σαββάτων, η βασιλίς καί κυρία, εορτών εορτή, καί πανήγυρις εστί πανηγύρεων, ενή ευλογούμεν, Χριστόν εις τούς αιώνας. Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος. Αναστάς ο Ιησούς από τού τάφου καθώς προείπεν, έδωκεν ημίν τήν αιώνιον ζωήν καί μέγα έλεος.

 9 Καὶ ἔσται σοι σημεῖον ἐπὶ τῆς χειρός σου καὶ μνημόσυνον πρὸ ὀφθαλμῶν σου, ὅπως ἂν γένηται ὁ νόμος Κυρίου ἐν τῷ στόματί σου· ἐν γὰρ χειρὶ κραταιᾷ ἐξήγαγέ σε Κύριος ὁ Θεὸς ἐξ Αἰγύπτου.
10 Καὶ φυλάξασθε τὸν νόμον τοῦτον κατὰ καιροὺς ὡρῶν, ἀφ' ἡμερῶν εἰς ἡμέρας.

 9 Θὰ βάλῃς δὲ καὶ κάποιο σημάδι εἰς τὸ χέρι σου, διὰ νὰ τὸ βλέπῃς καὶ νὰ ἐνθυμῆσαι τὸ γεγονὸς αὐτὸ τῆς ἀπελευθερώσεώς σου. Ἔτσι δὲ ὁ Νόμος τοῦ Κυρίου θὰ εὑρίσκεται πάντοτε εἰς τὸ στόμα σου. Διότι μὲ τὴν παντοδύναμον δεξιάν του σὲ ἔβγαλεν ὁ Κύριος ἐλεύθερον ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον.
10 Θὰ φυλάξετε αὐτὸν τὸν Νόμον κάθε χρόνον καὶ εἰς τὰς ἡμέρας τοῦ μηνός, ποὺ ἔχει ὁρίσει ὁ Κύριος.

 

συνεχίζεται...