ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

 Κατήχησις  Μέρος 3ον

Μυστήριον ονομάζεται, πᾶν ὅ,τι ἀνθρώπινος νοῦς δὲν δύναται
οὔτε νὰ ἐξετάσῃ οὔτε νὰ δώσῃ τὸν λόγον του. Τοιαῦτα εἶναι μὲν καὶ εἰς τὴν φύσιν πάμπολλα ̇ εἶναι δὲ καὶ τὰ τῆς Ἐκκλησίας Μυστήρια . ̓Απὸ τὰ ὁποῖα Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ἄλλα μὲν ὀνομάζονται ἀπόλυτα Μυστήρια, ὡς τὸ Μυστήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος ̇ τὸ Μυστήριον τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας, τὸ Μυστήριον τῆς κοινῆς ̓Αναστάσεως ̇ τὸ Μυστήριον τῆς ἐν Βάτῳ Θεοφανείας. κ. τ. λ. Περὶ τῶν ὁποίων δὲν εἶναι ὁ λόγος ἐνταῦθα ̇ ὁμοίως οὐδὲ περὶ τῶν Μυστηρίων τῆς φύσεως• Αλλα δὲ Μυστήρια ὀνομάζονται καὶ Τελεται, περὶ τῶν ὁποίων ὁ λόγος τὰ ὁποῖα εἶναι ἑπτὰ·α'. τὸ Βάπτισμα β ́. τὸ Μῦρον γ'. ἡ Κοινωνία ̇ δ'. ἡ Ἱερωσύνη ̇ έ. ὁ τίμιος, καὶ νόμιμος Γάμος ̇ ς'. ἡ Μετάνοια" ζ'. τὸ Εὐχέλαιον.

 

 Εἶναι δὲ ἡ Τελετή, πρᾶξις ἱερὰ, ἡ ὁποία προξενεῖ ἁγιασμὸν εἰς τοὺς Τελουμένους, διὰ μέσου σημείων αἰσθητῶν· καὶ τοιοῦτον εἶναι καθὲν ἀπὸ τὰ ῥηθέντα ἑπτὰ Μυστήρια. Ὅθεν καὶ λαμβάνει τοιοῦτον ὁρισμὸν ,, Μυστήριον εἶναι Ἱερὰ τελετή· διὰ τοῦ ὁποίου ὁ τελούμενος γίνεται μέτοχος αΰλου χάριτος, διὰ μέσου τινός ὑλικοῦ συμβόλου ̇ καὶ ἄλλως. Μυστήριον εἶναι σημεῖον ὑλικὸν, περιέχον τὴν ἄϋλον τοῦ Θεοῦ χάριν ̇ καὶ τὸ ὁποῖον διορί ρίζεται ἀπὸ τὴν Θείαν νομοθεσίαν, νὰ τελῆται ἀπαραιτήτως διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων. Αυτὸν τὸν ἴδιον ὁρισμὸν, ὁ Θεῖος Αὐγουστῖνος παρασταίνει μὲ ὀλιγωτέρους λόγους, λέγων,, Μυστηριον», ριον εἶναι σημεῖον φαινόμενον, τῆς μὴ φαινομένης Θείας χάριτος. Λόγου χάριν ἐπὶ τοῦ ̔Αγίου Βαπτίσματος, τὸ εἰς τὸ μέσον τιθέμενον ὕδωρ εἶναι φαινόμενον, καὶ εἶναι σημεῖον τῆς μὴ φαινομένης θείας χάριτος, ἥτις εἶναι εἰς αυτὸ οὕτως ἀκολουθεῖ καὶ εἰς τὰ λοιπά. Διότι ὁ Τελετάρχης και Νομοθέτης ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, κατ' οικονομίαν ἀνερμήνευτον, ἐνομοθέτησε νὰ γίνωνται τὰ τὴν ἡμῶν προξενοῦντα σωτηρίαν Θεία Μυστήρια, μὲ τὰς συνηθισμένας εἰς ἡμᾶς ὕλας. Λέγουσι δὲ καὶ οἱ ἑτυμολόγοι, ὅτι Μυστήριον ἑτυμολογεῖται, ἀπὸ τοῦ μύω ̇ ἤτοι κλείω τὸ στόμα μου. Ἐπειδὴ δὲν εἶναι συγχωρημένον νὰ φανερώνωμεν τὰ Μυστήρια εἰς τοὺς ἀμυήτους, δηλαδὴ εἰς τοὺς ἀκατηχήτους καὶ ἀθέους. Ἐπειδὴ λέγει καὶ ὁ Θεῖος Χρυσόστομος,, Μυστήριον εἶναι πρᾶγμα μυστικὸν, καὶ θαυμαστὸν, καὶ τὸ ὁποῖον δὲν εἶναι γνωστὸν εἰς τοὺς πολλούς ἔχομεν ἔτι ἐντολὴν καὶ παρὰ τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, διὰ τῆς ὁποίας μαρτυροῦνται τὰ ἀνωτέρω, νὰ μὴ ῥίπτωμεν τὰ ἅγια εἰς τὺς κύνας, καὶ νὰ μὴ βάλλωμεν τοὺς μαργαρίτας ἔμπροσθεν τῶν χοίρων.


Καὶ ταῦτα μὲν κοινῶς λέγωνται περὶ πάντων τῶν Μυστηρίων ̇ ποῖα δὲ ἀναφέρονται μερικώτερον εἰς καθὲν τούτων τῶν Μυστηρίων· τουτέστιν ὅσα περὶ τούτων οἱ θεῖοι τῆς Ἐκκλησίας εἶπον Διδάσκαλοι, θέλομεν εἰπεῖ ἑπομένως, ἀρχόμενοι κατὰ τάξιν ἀπὸ τοῦ πρώτου Μυστηρίου τοῦ ̔Αγίου Βαπτίσματος .
Οὐσία γὰρ τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱεραρχίας ἐστὶ ,, τὰ Θεοπαράδοτα λόγια. Σεπτώτατα δὲ λόγια ταῦτα φαμὲν, ὅσα πρὸς τῶν ἐνθέων ἡμῶν Ἱερο ,, τελεστῶν, ἐν ἁγιογράφοις ἡμῖν, καὶ Θεολογι καῖς δεδώρηται Δέλτοις.

Διονύσιος Αεροπαγιτης Κεφ.Α της Εκκλ. Ιεραρχίας