Το Μυστήριο του Γάμου

 Κατήχησις Μέρος 4ο

§. 59. Περὶ τοῦ Πέμπτου Μυστηρίου τοῦ τίμιου καὶ νομίμου Γάμου.

Μυστήριον εἶναι εἰς τοὺς χριστιανοὺς καὶ ὁ τίμιος καὶ νόμιμος. Γάμος· ὄχι διότι ὁ ἀνὴρ καταλιμπάνει τοὺς γονεῖς του, οἵτινες και ἐγέννησαν καὶ ἔθρεψαν αυτὸν, καὶ προσκολλᾶται μὲ γυναῖκα τὴν ὁποίαν πολλάκις οὔτε εἶδεν, οὔτε εὐεργεσίαν τινὰ παρ αυτῆς ἔλαβε διότι τοῦτο εἶναι φύσεως ἔργον, καθὼς πολλὰ τοιαῦτα εἰς τὴν φύσιν γίνονται, τῶν ὁποίων αἱ αἰτίαι ἐπειδὴ μένουσιν εἰς τοὺς φιλοσόφους. απόκρυφοι, διὰ τοῦτο καὶ Μυστήρια τῆς φύσεως λέγονται· δὲν εἶναι λέγω τοῦτο τὸ τοῦ Γάμου Μυστήριον, διότι καὶ ὁ λόγος μας δὲν εἶ ναι ἐνταῦθα περὶ φυσικῶν ἀλλὰ περὶ πνευματικῶν Μυστηρίων· ὁ ποῖον πνευματικὸν Μυστήριον λέγομεν ὅτι εἶναι καὶ ὁ τίμιος καὶ τόμιμος Γάμος τῶν χριστιανῶν· καθότι ἐπειδὴ προγνωρίσας ὁ Θεὸς τὴν τοῦ ἀνθρώπου ἔκπτωσιν καὶ φθοράν, ᾠκονόμησε τὸν διὰ τῆς σαρκι κῆς ἑνώσεως πολλαπλασιασμὸν καὶ διαμονὴν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἕως νὰ ἔλθῃ ἡ διὰ τοῦ Χριστοῦ ζωὴ καὶ ἀθανασία, δὲν ἠθέλησε νὰ μίγνυνται καὶ οἱ λογικοὶ ἄνθρωποι ὡς ἔτυχε, καθὼς καὶ τὰ ἄλογα 

κτήνη ἀλλὰ πάλαι μὲν κατὰ ἄλλον τρόπον ἐγίνετο ἡ ἕνωσις του ἀνδρὸς καὶ τῆς γυναικὸς, καθὼς ἀπῄτουν οἱ τότε καιροί, ἤτοι μὲ τὴν θέλησιν καὶ εὐλογίαν τῶν γονέων, καὶ μὲ τὴν γνώμην τῶν συναπτομένων· ὅτε δὲ εὐδόκησε νὰ φέρῃ τὸ ἀνθρώπινον γένος εἰς τὴν κατὰ πάντα τελειότητα, τότε καλεσθεὶς εἰς τὸν ἐν Κανᾷ Γάμον, εὐλόγησεν αυτὸν μὲ τὴν παρουσίαν του, εὐλόγησε δηλ. τὴν πρώτην ἀρχὴν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους· ἤτοι τὴν ἀπ ̓ ἀρχῆς συγκατάνευσιν τῶν γονέων, καὶ τὴν γνώμην καὶ θέλησιν τῶν συναπτομένων ἐπικυρώσας, καὶ οὕτω τελειώσας διὰ τῆς ἑαυτοῦ εὐλογίας, παρέδωκεν, ἵνα ἀφοῦ ταῦτα προτελεσθῶσι, τελειοῦται ὁ Γάμος διὰ τῆς εὐλογίας τῶν Ἱερέων· ὅθεν καὶ ὁ Απόστολος Παῦλος γράφων πρὸς τοὺς Ἐφεσίους περὶ τοῦ γάμου, λέγει· “ Τὸ Μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν· ἐγὼ δὲ λέγω εἰς „ Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν· τοὺς ὁποίους λόγους ἐξηγῶν ὁ θεῖος Χρυσόστομος λέγει 1 ὁ Γάμος ἐστὶ Μυστήριον, καὶ τύπος 5 μεγάλου πράγματος· καθότι ὁ μὲν ἀνὴρ εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ ἡ δὲ γυνὴ τύπος τῆς Ἐκκλησίας· καὶ ὅτι καθὼς ὁ Χριστὸς τεκνοη ποιεῖ διὰ τῆς Ἐκκλησίας πνευματικῶς· οὕτω καὶ ὁ ἀνὴρ καὶ ἡ „ γυνὴ ἂν καὶ τεκνοποιῶσι σαρκικῶς, ἐπειδὴ ὅμως εἶναι χριστιανοί, ,, τέκνα Θεοῦ γεννῶσι· καθότι καὶ θέλουν συγκαταριθμήσει αυτὰ εἰς τὴν εἰς Χριστὸν Πίστιν διὰ τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος,  καὶ θέλουν διδάξει αυτὰ τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν, καὶ τὰ τῆς Πίστεως ἔργα, πᾶσαν προφυλακὴν ἔχοντες τῆς σωφροσύνης καὶ καθαρότητος αυτῶν.

Συνάγεται λοιπὸν ἐκ τῶν εἰρημένων, πρῶτον ὅτι ὁ γάμος δὲν εἶναι προηγούμενον θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ συγκατάβασις κατὰ θείαν οἰκονομίαν γενομένη, προηγουμένως μὲν πρὸς τὴν διὰ τῆς παιδοποιΐας διαμονὴν τοῦ γένους, ἑπομένως δὲ καὶ ἵνα σωφροσύνη διὰ τοῦ τιμίου γάμου σώζηται, ἑκάστου ἔχοντος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα, κατὰ τὸν Ἀπόστολον Παῦλον, Α'. πρός. Κορ. Κεφ. ζ'. Δεύτερον ὅτι αὕτη ἡ κατὰ συγκατάβασιν θεία οἰκονομία, ἤτοι ὁ Γάμος ἐτιμήθη παρὰ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν τάξιν τῶν ἑπτὰ Μυστηρίων· ἔχει δὲ καὶ ὁρισμὸν τοιοῦτον. “ Ὁ τίμιος και νόμιμος Γάμος εἶναι ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς ἕνωσις, καὶ σύνδεσμος ὅλης των ,, τῆς ζωῆς, καὶ συμφωνία εἰς τὴν ἐκτέλεσιν πάντων τῶν θείων καὶ ,, ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων· καὶ λέγεται τίμιος μὲν πρὸς διαφο ρὰν τῶν ἀτίμων· νόμιμος δὲ πρὸς διαφορὰν τῶν παρανόμων· καὶ» ἢ πάλιν, Ὁ Γάμος εἶναι Μυστήριον, διὰ μέσου τοῦ ὁποίου ἑνώνει ται ὁ ἀνὴρ καὶ ἡ γυνὴ, καὶ διαφυλάττεται ἡ συμφωνία τῆς ζωῆς  των αχώριστος.


§. 60. Πῶς ὁ Γάμος τίμιος, καὶ νόμιμος. Ἐπειδὴ διὰ νὰ εἶναι ὁ Γάμος Μυστήριον, εἶναι ἀνάγκη νὰ ἔχῃ καὶ τα συστατικά του τὸ τίμιον δηλ. καὶ τὸ νόμιμον, ἀνάγκη νὰ ὁμιλή σωμεν περὶ τούτων. Διὰ νὰ εἶναι λοιπὸν ὁ Γάμος τίμιος, πρέπει να ἶναι καὶ ὁ ἀνὴρ καὶ ἡ γυνή, καθαροὶ, ἤτοι παρθένοι· διότι καὶ ὁ Χριστὸς, ὁ φύσει καθαρὸς καὶ ἀμίαντος, ἁγνὴν καὶ ἄσπιλον, καὶ καθαρωτάτην γενομένην διὰ τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος, τὴν ἐξ ἐθνῶν Ἐκκλησίαν ἑαυτῷ ἐμνηστεύσατο· καὶ διὰ τοῦτο, ἤτοι διὰ τὴν καθαρόςτητα καὶ σωφροσύνην των, βάλλει καὶ ἡ Ἐκκλησία στεφάνους εἰς τὰς κεφαλάς των· καθὼς καὶ τὸ πάλαι οἱ κατορθωταὶ μεγάλων ἀνδραγαθημάτων ἐστεφανοῦντο καὶ εὐφημίζοντο· εἰδὲ μὴ, οὔτε Μυστήριον τελεῖται, καὶ ἄδηλον ἂν λαμβάνωσι τελείως εὐλογίαν.

Διὰ νὰ εἶναι πάλιν νόμιμος, πρέπει, πρῶτον καθὼς ὁ Χριστὸς εἶναι εἷς, καὶ ἡ Ἐκκλησία μία, οὕτω καὶ τοῦ ἀνδρὸς μία νὰ εἶναι ἡ γυνὴ, καὶ τῆς γυναικὸς εἷς ὁ ἀνήρ κατὰ τὸν Θεολόγον Γρηγ. και ότι ὅς τις ἢ ἐν ᾧ ἔχει μίαν γυναῖκα, λάβῃ καὶ ἄλλην, ἢ χωρίσῃ ἐκείνην καὶ λάβῃ ἄλλην ἔξω ἀπὸ αἰτίαν μοιχείας, οὗτος ὡς μοιχὸς λογίζεται. Δεύτερον νὰ εἶναι χριστιανοὶ καὶ ὀρθόδοξοι οἱ μέλλοντες ἐλθεῖν εἰς γάμου κοινωνίαν· διότι τοὺς μετὰ ἐθνικῶν, ἢ αἱρετικῶν γάμους δὲν δέχεται τελείως ἡ Ἐκκλησία. Ἐπειδὴ τὶς συγκοινώνησις Χριστῷ πρὸς Βελίαρ κατὰ τὸν ̓Απόστολον Παῦλον ; εἰδὲ καὶ ἦναι ἐν τῇ ἀπιστίᾳ, ἢ κακοδοξίᾳ καὶ τὰ δύο πρόσωπα, καὶ τὸ ἓν ἐξ αυτῶν πιστεύσῃ εἰς Χριστὸν καὶ βαπτισθῇ, καὶ θέλῃ τὸ ἄπισον νὰ συγκατοικῇ μὲ τὸ πιστὸν, νὰ μὴ χωρίζεται, κατὰ τὸν ἀυτὸν ̓Απόστο (Καν. οβ'. τῆς Ἕκτης Συνόδου· καὶ ὁ ί. τῆς ἐν Λαοδ.).

Τρίτον νὰ μὴ γενῇ κρυφὸς, καὶ κατὰ ἁρπαγήν. Ἐπειδὴ ὁ τοιοῦ τος εἶναι ἄκυρος· ὁ δὲ εὐλογήσας τοῦτο τὸ ἀνδρόγυνον Ἱερεύς, τιμω ρεῖται, ὡς παραβάτης τῶν Ἐκκλησιαστικῶν διατάξεων .

Τέταρτον· νὰ εἶναι ἡ ἡλικία τῶν συναπτομένων νόμιμος, ἤτοι νὰ ἶναι ὁ μὲν ἀνὴρ ὑπὲρ τοὺς δεκατέσσαρας χρόνους, ἡ δὲ γυνὴ ὑπὲρ τοὺς δώδεκα· εἰδὲ μὴ, ὁ γάμος εἶναι ἄκυρος, καὶ ὁ Ἱερεὺς κανονίζειται· νὰ μὴν ἶναι πρὸς τούτοις ὁ ἀνὴρ γέρων καὶ ἡ γυνὴ πολλὰ νέα διὰ τὰ ἐπακολουθοῦντα ἄτοπα.

Πέμπτον νὰ μὴν ἔχῃ ἐμπόδιον ἀπὸ Βαθμούς συγγενείας. Πε. ρὶ τῆς ὁποίας κατὰ πόσα εἴδη θεωρεῖται, καὶ περὶ τῶν Βαθμῶν ἑκάστου εἴδους θέλομεν ὁμιλήσει ἐν τῷ δευτέρῳ μέρει. Κεφ. έ. διότι καὶ τὰ τοιαῦτα Συνοικέσια εἶναι αἱμομιξία, καὶ παράνομα καὶ ἄκυρα.

Ἕκτον· διὰ νὰ γίνεται ἡ ἀκριβῆς περὶ τούτων ἁπάντων ἐξέτασις, δὲν δύναται ὁ Ἱερεὺς ἀφ' ἑαυτοῦ νὰ εὐλογήσῃ κανὶν ἀνδρόγυνον· ἀλλ' ἔχει χρέος ν ἀναφέρεται εἰς τὸν ̓Αρχιερέα, τοῦ ὁποίου εἶναι ἴδιον ἔργον ἡ τοιαύτη ἔρευνα· καὶ ἀφοῦ θεωρηθῶσιν ὅλαι αυταὶ αἱ περισ στάσεις, τότε κατὰ ἄδειαν αυτού, εὐλογεῖται τὸ ἀνδρόγυνον διὰ τῆς τεταγμένης παρὰ τῆς Ἐκκλησίας ἀκολουθίας. Καὶ οὕτω τελεῖται ὁ τίμιος καὶ νόμιμος Γάμος· καὶ οὕτω λέγεται καὶ εἶναι Μυστήριον ὁ Γάμος.

§. 61. Περὶ τοῦ δευτέρου. καὶ τρίτου Γάμου. Τελεῖται ἔτι καὶ δεύτερος Γάμος κατὰ συγχώρησιν τῆς Ἐκκλησίας· καὶ τρίτος κατὰ συγκατάβασιν, διὰ τὴν ἀσθένειαν τῆς ἀνθρωπότη τος, μετά τινων ὅμως προσδιορισμῶν· πρῶτον δηλ. ἐὰν δὲν ἔχῃ τέκνα ὃς τις μέλλει νὰ ἔλθῃ εἰς τοῦτον τὸν τρίτον γάμον· δεύτερον, ἐὰν δὲν υπερβαίνῃ τὸ τεσσαρακοστὸν ἔτος τῆς ἡλικίας του, κατὰ τὸν τόμον τῆς ἑνώσεως. Οἱ ὁποῖοι γάμοι, οὔτε Μυστήριον εἶναι, οὔτε ἡ ἀκρίβεια στεφανώνει τοὺς διγάμους, ἢ τριγάμους· εἰμὴ κατὰ τὴν συνήθειαν τῆς μεγάλης Ἐκκλησίας στεφανοῦνται καὶ οὗτοι· (ἐκ τῶν ἀποκρίσεων Νικήτα Ηρακλείας)· περὶ τῶν ὁποίων λέγει καὶ ὁ Θεολόγος Γρηγόριος· ὁ πρῶτος Γάμος εἶναι νόμος· ὁ Δεύτερος συγχώρησις ὁ Τρίτος παρανομία· ὁ Τέταρτος χοιρώδης· ὅθεν ὁ μὲν Δίγαμος και νονίζεται χρόνους ἕνα ἢ δύο νὰ μὴ μεταλάβῃ· ὁ δὲ Τρίγαμος τρεῖς. Τέταρτον δὲ γάμον δὲν ἐδέχθη ποτὲ ἡ Ἐκκλησία.

5. 62. "Υλη τοῦ Γάμου.

Ὕλη τοῦ Γάμου εἶναι ὁ Ἀνὴρ καὶ ἡ Γυνὴ μὲ τὸν ὁποῖον ἔχουν σκοπὸν ἀποφασιστικῶς καὶ οἱ δύο νὰ συζευχθοῦν.

5. 63. Σκεύη ἀναγκαῖα.

Κανὲν σκεῦος δὲν εἶναι ἀναγκαῖον, ἐκτὸς ἑνὸς κοινοῦ Ποτηρίου, εἰς τὸ ὁποῖον μέλλει νὰ κερασθῇ οἶνος· εἶναι δὲ καὶ δύο δακτύλιοι άν ναγκαῖοι, καὶ δύο στέφανοι καὶ τὰ ἱκανὰ κηρία.

5. 64. Τόπος ἐν ᾧ Τελεῖται.

Τόπος διωρισμένος διὰ τὴν τελετὴν τοῦ Γάμου, καθὼς καὶ διὰ τὰ λοιπὰ Μυστήρια, εἶναι ἡ Ἐκκλησία· ἐξ ἀνάγκης ὅμως τελεῖται καὶ εἰς ἄλλον τόπον.

§. 65. Υπουργοὶ τοῦ Μυστηρίου.

Υπουργὸς τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου εἶναι ὁ Ἀρχιερεὺς, ἐπειδὴ μόνος αυτὸς εἶναι Πατὴρ τῆς Ἐκκλησίας· κατὰ δὲ ἄδειαν καὶ γνώμην αυτοῦ γίνεται ὑπουργὸς καὶ ὁ Ἱερεὺς χωρὶς ὅμως τὴν γνώμην τοῦ Αρχιερέως δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ συσταθῇ ποτὲ Γάμος• Προσλαμβάνεται ἔτι συνυπουργὸς καὶ ἕνας Σύντεκνος, ἄνθρωπος Θεοφιλὴς καὶ ὄρ Ξόδοξος, ὁ ὁποῖος γίνεται ἐγγυητὴς τῆς σωφροσύνης καὶ ὁμονοίας τῶν Νεονύμφων, καὶ τῆς ἀγαθῆς συζυγίας των, διδάσκαλος τούτων, καὶ ἀντὶ πατρὸς εἰς αὐτοὺς γνωριζόμενος ..

5. 66. Τελετή τοῦ Γάμου, καὶ πρῶτον  του ̓Αρραβῶνος.

Όταν φθαση ο καιρός του γάμου έρχονται οι νεόνυμφοι εις τον ναόν και πρώτον ο ιερεύς βάλλει εις το δεξιών μέρος της αγίας τραπέζης δυο δακτυλίους αργυρούν και χρυσουν ,
το μεν ἀργυροῦν ἐκ δεξιῶν τὸν δὲ χρυσοῦν ἐξ ἀριστερῶν· καὶ τὰ Προηγιασμένα Άγια.

Καὶ στήσας τὸν μὲν ἄνδρα ἐκ δεξιῶν, τὴν δὲ γυναῖκα ἐξ ἀριστερῶν, καὶ ἀνάμας κηρούς, καὶ σφραγίσας δι' αυτῶν τὰς κεφαλὰς αυτῶν σταυροειδῶς δίδει αυτοὺς εἰς τὰς χεῖρας ἑκάστου αυτῶν· εἶτα θυμιάσας σταυροειδῶς, Εὐλογεῖ τὸν Θεόν, καὶ λέγει τὰ εἰρηνικά.
Καὶ ἀκολούθως λέγει τὴν εὐχὴν, διὰ τῆς ὁποίας εὔχε ται ἵνα εὐλογήσῃ ἀυτοὺς ὁ Θεὸς, ὡς εὐλόγησε τὸν Ἰσαὰκ καὶ τὴν Ρεβέκκαν.
Εἶτα λαβὼν τοὺς δακτυλίους ἀπὸ τῆς ἁγίας Τραπέζης, καὶ εἰπὼν τὴν άκου λουθον ὑπὲρ αὐτῶν εὐχὴν, καὶ ευλογήσας αυτοὺς τοὺς δακτυλίους, πρῶτον ποιεῖ σταυρὸν μὲ τὸν χρυσοῦν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀνδρὸς, λέγων Αῤῥαβωνίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ δεῖνα· τὴν δούλην του Θεοῦ δεῖνα, καὶ ποιεῖ σταυρὸν εἰς τὴν κεφαλὴν τῆς γυναικός), εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς, καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Αγίου Πνεύματος· καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐκ τρίτου, βάλλει τὸν δακτύλιον εἰς τὴν δεξιὰν χεῖρα τοῦ ἀνδρός.
Εἶτα λαβὼν τὸν ̓Αργυροῦν ποιεῖ καὶ λέγει τὰ ἀυτὰ, ἀρχόμενος ἀπὸ τῆς γυναικὸς, καὶ βάλλει αυτὸν εἰς τὴν δεξιὰν τῆς γυναικὸς.
Εἶτα ὁ μὲν Σύντεκνος ἀλλάσσει αυτοὺς, ἐκ τρίτου· ὁ δὲ Ἱερεὺς βάλλει αυτοὺς εἰς τοὺς δεξιούς αυτῶν δακτύλους, καὶ συμπλέκει αυτοὺς τοὺς δακτύλους αυτῶν.
Εἶτα λέγει τὴν εἰς ταῦτα ἁρμόζουσαν εὐχὴν, καὶ εὐλογήσας αυτοὺς ποιεῖ ἀπόλυσιν.

ΣΗΜΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

Ως άφευκτα εἰς πᾶσαν τελετὴν διὰ τὴν ἀνωθεν εἰρήνην· καὶ τὸ ἀναγκαῖον τῆς περιεχομένης. εἰς αυτὰ προσευχῆς.

Μόνων μέμνηται Ισαάκ και Ρεβέκκας, διότι μόνην την Ρεβέκκαν ἔλαβεν ὁ Ἰσαὰκ γυναῖκα, καὶ ἐκ τοῦ γενούς του, και με συμφωνίας, και συνέζησε σωφρόνως με αυτήν μόνην. Δὲν ἀναφέρει δὲ κανενα, ἢ καμμίαν ἐκ τῶν μετὰ Χριστόν· διότι ὁ τέλειος σκοπός τοῦ Εὐαγγελίου είναι η Παρθενία· ὁ δὲ Γάμος εἶναι οἰκονομία κατά συγκατάβασιν, διὰ τὸ εὐόλισθον τῶν ἀνθρώπων, καὶ προς διαμονὴν τοῦ φθαρτοῦ τούτου κόσμου.
Λαμβάνει τον χρυσοῦν, ἐπὶ τοῦ ἀνδρὸς ὡς ἀπὸ μέρους τῆς γυναικός.
Τιμῶν δὲ αυτοῦ τοῦ ἀριθμοῦ τὴν ἁγίαν Τριά δα, ἥτις τελειώνει καὶ βεβαιώνει τὰ πάντα.
Τὸν δὲ ̓Αργυροῦν ἐτὶ τῆς γυναικὸς ὡς ἀπὸ μέρους τοῦ ἀνδρός.
Ως Μάρτυς λαμβανόμενος τῶν τελουμένων, καὶ συνεργός,
Σημαίνων ὅτι ἀπὸ τὸν Χριστὸν ἁρμόζονται • καὶ ὅτι ὁ ἀνὴρ ἀπὸ τῆς χειρὸς τῆς Ἐκκλησίας διὰ μέσου τοῦ Ἱερέως παρέλαβε τὴν γυναῖκα ἔτι δὲ καὶ ἐπειδὴ ἀῤῥαβῶνες τὸ τελούμενον, ἤτοι ὑποσχέσεις ἐνώπιον Θεοῦ τῶν δύω προσώπων· εἰς δὲ τὰς ὑποσχέσεις κοινῶς δίδονται ἀμοιβαίως εἰς βεβαίωσιν αἱ δεξιαι χεῖρες· διὰ τοῦτο καὶ οἱ ἀρῥαβωνιζόμενοι δίδουν ἕνας εἰς τὸν ἄλλον ἀντὶ των δεξιῶν χειρῶν τοὺς δεξιούς δακτυλίους, εἰς βεβαίωσιν τῶν ὑποσχέσεων των· καὶ αυτη ἡ αἰτία του γίνεσθαι τοὺς ἀρραβῶνας μὲ δακτυλίους• Ἐπειδὴ δὲ καὶ αὗται αἱ ὑποσχέσεις δίδονται ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καὶ τὰ τούτων σημεία, ἤτοι οἱ δακτύλια λαμβάνονται ἀπὸ τὴν ἁγίαν Τράπεζαν· διὰ τοὺς το κανὸν ἄλλο αἴτιον δεν δύναται να λύσῃ και τοὺς τοιούτους ἀῤῥαβῶνας· εἰ μὴ ὅσα λύουν καὶ σον πέλειον Γάμον· εἰ δὲ μή, θέλει είναι παρανομία ἡ λύσις,


Τελετή του Στεφανώματος.

Παρίστανται λοιπὸν οἱ Νέονυμφοι εἰς τὸ μέσον τοῦ ναοῦ ἀντικρὺ τῆς ἁγίας Τραπέζης ἔμπροσθεν τὰς χεῖρας ἔχοντες καὶ βαστάζοντες λαμπαδας· ὁ δὲ Ἱερεὺς θυμιάσας Εὐλογεῖ τὰ τρία πρόσωπα τῆς ἁγίας Τριάδος· καὶ τὰ εἰρηνικὰ εἰπών, λέγει ἀκολούθως τὰς δύο τελεστικὰς εὐχὰς, εὐλογῶν αυτοὺς, ἐν δὲ τῇ τρίτῃ συμπλέκει τους δακτύλους αυτῶν πάλιν.

Εἶτα λαβὼν τοὺς στεφάνους ἀπὸ τῆς ἁγίας Τραπέζης καὶ ποιήσας τύπον σταυροῦ πρῶτον εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀνδρός, λέγειν. Στέφεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ (δεῖνα) (εἶτα καὶ εἰς τὴν κεφαλὴν τῆς γυναικὸς, λέγων) τὴν δούλην τοῦ Θεοῦ (δεῖνα), εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς, καὶ τοῦ Υἱοῦ, καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύ ματος· καὶ οὕτως εἰπὼν καὶ ποιήσας τρίς, στέφει πρῶτον τὸν ἄνδρα.

Εἶτα λαβὼν τὸν ἕτερον στέφανον ποιεῖ καὶ λέγει τὰ αυτά, ἀρχόμενος ἀπὸ τῆς γυναικός, καὶ στέφει αυτήν.

Εἶτα εὐλογεῖ αὐτοὺς ἐκ τρίτου· λέγων ;, Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν κ. τ. λ.

Μετὰ δὲ τὸ Πάτερ ἡμῶν προσφέρεται τὸ κοινὸν Ποτήριον, ὁ δὲ Ἱερεὺς, λέγει τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ εὐχὴν, εὐλογῶν αυτὸ· ειτα μεταδίδει ἐξ ἀυτοῦ εἰς αυτοὺς ἐκ τρίτου πρῶτον τῷ ἀνδρί, εἶτα τῇ γυναικὶ· καὶ ψάλλεται τὸ Ποτήριον σωτηρίου λήψομαι.

Εἶτα λαβὼν αὐτοὺς ὁ Ἱερεὺς, στρέφει ὡς ἐν σχήματι κύκλου ψάλλωντα, Ἡσαΐα χόρευε. "Αγιοι Μάρτυρες» καὶ Δόξα σοι Χριστὲ ὁ Θεός·

Εἶτα ἐπάρας τὸν στέφανον τοῦ Νυμφίου, καὶ εἰπὼν τὴν πρὸς αὐτὸν εὐχὴν τὴν, Μεγαλύνθητι Νυμφίε. κ. τ. λ. ἀσπάζεται τὸν στέφανον καὶ βάλλει αὐτὸν εἰς τὴν κεφαλήν του πάλιν.

Έπειτα καὶ τῆς Νύμφης ὡσαύτως· τοῦτο ποιοῦσι καὶ πάντες οἱ συμπαρευρεθέντες, λέγοντες πρὸς αὐτοὺς τὰς συνήθεις εὐχάς .

ΣΗΜΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

Εἰς τοὺς ἀρχαιοτέρους χρόνους οἱ μὲν ἄξιοι ἐκοινώνουν ἐνταῦθα τῶν ἀχράντων Μυστηρίων, οἱ δὲ ἀνάξιοι καὶ δίγαμοι, ἐκ τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου, εἰς μερικὸν ἁγιασμὸν, καὶ εἰς ἕνωσιν αγατήν, διὰ τῆς εὐλογίας τοῦ Θεοῦ· τὴν σήμερον δὲ οἰκονομικῶς ἡ Ἐκκλησία μεταδίδει πρὸς πάντας ἁπλῶς ἐκ τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου διὰ τὰ ἐνδεχόμενα αποπα.

Καθὼς καὶ εἰς τὰς χειροτονίας, εἰς σημεῖον τῆς ἐν Χριστῷ εὐφροσύνης• και διότι ὡς ζήσαντες εὐσεβῶς καὶ σωφρόνως, εἶναι κοινωνοί, ἤτοι συμμέτοχοι τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων του.

Διότι ἅγιοι οἱ στέφανοι, ὡς ἀφιερωθέντες τῷ Θεῷ ἐπάνω εἰς τὴν ἁγίαν Τράπεζαν· καὶ ἀγίους ἐτέλεσαν τους Νεονύμφους εἰς τὴν μετά ταῦτα ζωήν των, καὶ ἀφιερωμένους εἰς τόν Θεόν ὅθεν φρικτόν ἡ λύσις καὶ διάζευξις αυτῶν· καὶ οὐαὶ τῷ αἰτίῳ.

Τοῦτο μὲν συνευχόμενοι αυτούς, τοῦτο δὲ καὶ εἰς ἀλησμόνητον μαρτυρίαν τῶν τελεσθέντων, ὅτι καὶ μὲ τὰς χεῖρας των εσήκωσαν τους στεφάνους καὶ μὲ τὰ χείλη των τοὺς ἐσπάσθησαν.

Ὁ δὲ Ἱερεὺς εἰπὼν καὶ αὐτῶν,τὰς λοιπὰς ἐπὶ λύσιν στεφάνων εὐχὰς, διὰ τῶν ὁποίων εὔχεται ὑπὲρ αὐτῶν τὰ ἀνήκοντα, καὶ εὐλογήσας αυτούς, ποιεῖ ἀπόλυσιν.



5. 67. Καιρὸς ἐν ᾧ τελεῖται ο γαμος

Τοῦ καιροῦ διοριζομένου διττῶς, εἰς ποίας δηλ. ἡμέρας τοῦ χρόνου τελεῖται ὁ Γάμος, καὶ εἰς ποίαν ὥραν τῆς ἡμέρας· ἡμέραι εἰς τὰς ὁποίας μόνας ἐμποδίζεται ὁ Γάμος εἶναι αἱ τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, εἰς δὲ τὰς λοιπὰς τελεῖται ἐλευθέρως (κανών ΝΑ'. τῆς ἐν Λαοδ. ). εἰς ὥραν δὲ τὴν πρὸ τῆς λειτουργίας, ἢ ἀμέσως μετὰ τὴν λειτουργίαν, ὅτε καὶ εἰς πολλὰ μέρη θεαρέστως καὶ κανονικῶς συνηθίζεται· πρὸς τούτοις, ἐπειδὴ τὸ τέλος πάντων τῶν Μυστηρίων εἶναι ἡ μετάληψις του Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, διὰ τοῦτο καὶ μεταλάμβανον τὸ πάλαι μετὰ τὴν εὐλογίαν οἱ Νεόνυμφοι, ἀλλ' ἐπειδὴ συνέβαινον ὡς ἐκ τούτου ἄτοπα· διὰ τοῦτο ἐξομολογοῦνται προλαβόντως καὶ μεταλαμβάνουν τὸ σάββατον οἱ ἄξιοι· τελεῖται δὲ ἐξ ἀνάγκης, καὶ ἐν ὁποιαδήποτε ὥρᾳ τῆς ἡμέρας.


5. 68. Μαρτυρίαι γραφικαί.

Καὶ ἀπ' ἀρχῆς ὁ Θεὸς Αρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον· ἐκ τῆς πλευρᾶς δηλ. τοῦ Ἀδὰμ ἔπλασεν ἀῤῥήτῳ λόγῳ τὴν Εὔαν. (Γέν. Κεφ. β'.) Καὶ ὁ Σολομῶν λέγει, παρὰ Κυρίου ἁρμόζεται ἀνδρὶ γυνή Παροιμ. Κεφ. θ'. καὶ ὁ Δαυίδ, Ἡ γυνή σου ὡς ἄμπελος εὐθηνοῦσα ἐκ τοῖς κλίτεσι τῆς οἰκίας σου· οἱ υἱοί σου ὡς νεόφυτα ἐλαιῶν, κύκλῳ τῆς Τραπέζης σου· ἰδοὺ οὕτως ευλογηθήσεται ἄνθρωπος ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον (Ψαλ. ρκζ'.) Ὁ Ἠσαΐας, Οι ἐκλεκτοί μου, οὐ τεκνοποιήσουσιν εἰς κατάραν· ὅτι σπέρμα εὐλογημένον ἐστὶν ὑπὸ Κυρίου. (Κεφ. ξέ.) καὶ αὐτὸς ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς, παραγενόμενος εἰς τὸν ἐν Κανᾷ Γάμον, ευλόγησεν αυτὸν (Ἰωάν. Κεφ. Β'.) Καὶ πρὸς τοὺς φαρισαίους εἶπε καὶ ἔσον ται οἱ δύο εἰς Σάρκα μίαν· ὥστε οὐκ ἔτι εἰσὶ δύο, ἀλλὰ Σάρξ „ μία. ὅ οὖν ὁ Θεὸς συνέζευξεν, ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω. (Ματθ. Κεφ. θ'.) καὶ ὁ ̓Απόστολος Παῦλος λέγει,, Τὸ Μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστὶν· ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. (Επιστ. Εφ. Κεφ. έ.) καὶ ἀπὸ ἄλλα πολλὰ μέρη τῶν ἁγίων γραφῶν, μαρτυρεῖται τοῦτο τὸ Μυστήριον τοῦ Γάμου· ἀλλὰ καὶ οἱ Κανόνες τῶν ἁγίων Αποστόλων καὶ Συνόδων ἀναθέματι καθυποβάλλου σε τοὺς βδελυσσομένους τὸν Γάμον .

§. 69. Ἐπιλόγος.

Ἐκ τῶν ἀπ' ἀρχῆς μέχρι τέλους ῥηθέντων περὶ τοῦ Μυστηρίου τούτου, γίνεται δῆλον ὅτι διὰ τοῦ τιμίου καὶ νομίμου Γάμου, έλευθεροῦται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν κίνδυνον τῆς πορνείας, καὶ πάσης ἄλλης σαρκικῆς ἀκαθαρσίας· τιμᾶται ἡ παιδοποιία, διὰ τῆς ὁποίας προξενεῖται σωτηρία εἰς τοῦ γονεῖς, κατὰ τὸν ̓Απόστολον Παῦλον (Επ. Α'. Τιμ. Κεφ. Β ́.)· καὶ ὅτι ἐπειδὴ αὕτη ἡ ἕνωσις τῶν Νεονύμφων ἀναφέρεται ὄχι μόνον εἰς τὰ σώματα αυτῶν, ἀλλὰ πρὸ τούτου καὶ εἰς τὰς ψυχὰς, διὰ ταῦτα ἔχει χρέος θεῖον καὶ ἀπαραίτητον ὁ ἀνὴρ νὰ ἀγαπᾷ τὴν γυναῖκά του, καὶ ἐκ συμφώνου τὰ πάντα νὰ πράττωσιν, ὡς ἕν σῶμα καὶ ψυχή μία, ὡς ἑνωθέντες παρὰ Θεοῦ, καὶ και θαροὶ ἐνωθέντες, διὰ τῆς ἐπικλήσεως τοῦ καθαροῦ Θεοῦ· ἔχουν χρέος ἔτι νὰ φυλάξουν αμοιβαίως τὸν Γάμον ἀμόλυντον, καὶ ἁγίαν τὴν ἕνωσιν, κατὰ τὸν ̓Απόστολον Παῦλον λέγοντα, Τίμιος ὁ Γάμος καὶ ἡ κοίτη ἀμίαντος· πρὸς τούτοις ἡ ἀναθρέψουν τὰ τέκνα των ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ κυρίου, κατὰ τὸν ἀυτὸν ̓Απόστολον, καὶ νὰ ἐλεοῦν τοὺς πτωχοὺς κατὰ δύναμιν, διὰ νὰ ἐλεηθοῦν καὶ αυτοὶ παρὰ Θεοῦ. Ἔτι γίνεται δῆλον ἐκ τῶν ῥηθέντων ὁποία πρέπει νὰ εἶναι καὶ πρὸ τοῦ Γάμου ἡ ζωὴ αὐτῶν, ὁποῖα ἡ προετοιμασία, ὁποῖον τὸ τέλος, ὁποῖος ὁ νόμιμος τρόπος, κατὰ τὸν ὁποῖον πρέπει νὰ συζεύ γνυνται, ὁποῖον τὸ νόημα τῆς μεγαλοπρεποῦς τελετῆς καὶ τῶν στεφάνων. κ. τ. λ. Παρατηρητέαι πρὸς τούτοις καὶ αἱ ἡμέραι, καὶ ἡ ὥρα καθ ̓ ἣν αυτη ἐκτελεῖται· τὰ ὁποῖα ὅταν συνδράμωσιν ὅλα, τότε και πιστεύεται ὅτι τελεῖται Μυστήριον· ὅτι δηλ. συνέρχονται ἐν Χριστῷ· καὶ ὅτι τελοῦνται εἰς Γάμου ἐν Χριστῷ, καὶ ὅτι εἶναι ἐν μέσῳ ἀν τῶν ὁ Χριστός, κατὰ τὸ γεγραμμένον, „ ὅπου εἰσὶ δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι ἐν τῷ ἐμῷ ὀνόματι, ἐκεῖ εἰμὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν, διατηρῶν τὴν συζυγίαν αυτῶν ἄμεμπτον, παρέχων εἰς αυτοὺς τὴν εὐλογίαν του, διδοὺς αὐτοῖς καὶ τέκνα τέκνων, καὶ πάντα τὰ πρὸς σωτηρίας αἰτήματα, καὶ τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν τὴν ἀπόλαυσιν· Ἀλλ' οἴμοι, ταῦτα πάντα ὡς γέλως νομίζονται, καὶ ἄλλα τἀναντία εἰς καθὲν τῶν νενομισμένων ὑποτίθενται, καὶ μόνον κατὰ συνήθειαν προσέρχονται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, καὶ δέχονται τοὺς νυμφικοὺς στεφάνους. κ. τ. λ. ὅθεν ἐπειδὴ οὔτε μυστήριον τελεῖται, καὶ ἀμφίβολον ἐὰν λαμβάνουν τελείως εὐλογίαν, μᾶλλον δὲ ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς εἶναι μακρὰν ἀπὸ ἀυτοὺς, διὰ ταῦτα εἰσχωρεῖ ὁ σατανᾶς ἐν τῷ μέσῳ αὐτῶν, καὶ ἐνεργεῖ ὅσα πρὸς διάλυσιν καὶ διάζευξιν αυτῶν, κακοδαίμονα καὶ δυστυχεστάτην ἀποκατασταίνων τὴν ζωήν των· διὰ ταῦτα συμβαίνουν θάνατοι πρὸ καιροῦ, παῖδες γεννῶνται χωλοί, τυφλοί, ἄφρονες, κακοήθεις, αυθάδεις καὶ καταφρονηταὶ εἰς τοὺς γεννήσαντας, καὶ ἄλλα τοιαῦτα, καθώς περὶ πάντων τούτων ἡ καθημερινὴ πεῖρα γίνεται σαφεστάτη ἀπόδειξις. Ανάγκη λοιπὸν οἱ προσερχόμενοι εἰς γάμου κοινωνίαν, εἰ μὲν ἐφύλαξαν καθαρὰν καὶ παρθενικὴν ζωὴν ἕως τότε, εἰ δὲ μή, κἂν τὰ φροντίσουν διὰ τὸ δεύτερον καλὸν, νὰ μετανοήσουν ἐξ ὅλης ψυχῆς, νὰ ἐξομολογηθοῦν μετὰ συντριβῆς καὶ πόνου καρδίας, καὶ οὕτω νὰ προσέλθουν εἰς τὸ Μυστήριον, μετὰ παρατηρήσεως καὶ τῶν ἄλλων περὶ τούτου νομίμων, καὶ οὕτω ἢ ἀποφύγωσι τὰ ἀκόλουθα δεινά, συζῶντες ἐν σωφροσύνῃ καὶ φόβῳ Θεοῦ, καὶ ἡ ἀξιωθῶσι μετὰ ταῦτα τῆς Οὐρανῶν Βασιλείας .

Περὶ Γάμου Γενομένου ὀρθοδόξου μετὰ Αἱρετικοῦ .

O β'. τῆς 5'. χωρίζει καὶ ἄκυρον ποιεῖ τὸν Γάμον τῶν ὀρθοδόξων μετὰ αἱρετικῶν· ἡ δὲ λγ'. ἀπόκρισις τοῦ Βαλσαμῶνος λέγει, ὅτι το ὀρθόδοξον πρόσωπον, τὸ ὁποῖον ἦλθεν εἰς γάμον μὲ ἑτερόδοξον, ἡ  αἰρετικὸν, δὲν συγχωρεῖται νὰ κοινωνήσῃ τὰ θεῖα μυστήρια, ἐὰν δὲν χωρισθῇ καὶ κανονισθῇ πρότερον· τὰ αὐτὰ λέγει καὶ Συμεὼν Θεσσαλονίκης (ἀποκρίσει μζ'. ) προσθέτων ὅτι μόνον εἰς τὸ τέλος τῆς ζωής του νὰ μεταλαμβάνῃ τὸ πρόσωπον αυτὸ, γενομένου εὐχελαίου ὑπὲρ αὐτοῦ· (ἐὰν μετανοῇ δήλ.) ἀλλ ̓οὔτε μερίδα νὰ λαμβάνῃ τοῦ τοιούτου προσώπου ὁ Ἱερεὺς, οὔτε τὰς
προσφοράς του καὶ λειτουργίας νὰ δέχεται, εἰ μὴ μόνον κηρὶ καὶ θυμίαμα, καὶ κάποτε (ὄχι δηλ.
πάντοτε νὰ τοῦ δίδη ἁγίασμα καὶ ἀντίδωρον, καὶ τοῦτο διὰ νὰ μὴ πέσῃ εἰς ἀπελπισίαν, καὶ νὰ τὸ προστάξῃ νὰ δίδῃ ἐλεημοσύνας. Τὸ δὲ ά. βιβλίον τοῦ κώδικος τίτλῳ ἐ. διατάξει ιβ'. λέγει, ὅτι ἂν φιλο νεικώσιν οἱ τοιοῦτοι γονεῖς οἱ φθάσαντες κατάτινα τρόπον νὰ ὑπαρ δρευθοῦν) νὰ ὑπερνικῇ ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον θέλει νὰ ποιήσῃ τὰ τέκνα του ὀρθόδοξα. Αὐτὸ τοῦτο λέγει καὶ ἡ ιή. διάταξις τοῦ αὐτοῦ τίτλου (παρὰ Φωτίῳ τίτλῳ ιβ'. Κεφ. γ.)

Πηγή : Ἱερὰ ἀνθολογία περὶ τῶν σεπτῶν καὶ Θείων Ἑπτὰ Μυστηρίων 1833

 5. 24. Ποίαν παρατήρησιν πρέπει νὰ ποιῇ ὁ Ἱερεὺς εἰς τοὺς Βαθμοὺς τῆς Συγγενείας, διὰ τοὺς προσερ χομένους εἰς τὸ Μυστήριον τοῦ Γάμου• ἤτοι περι Συνοικεσίων.

ΚΕΦΑΛΑΛΙΟΝ Ε.

Εἰς τὸ Ε'. Μυστήριον τοῦ Γάμου ἀναφέρεται ὅτι τοῦ Μυστηρίου τούτου συστατικὸν πρὸς τοῖς ἄλλοις εἶναι, καὶ τὸ νὰ ἶναι νόμιμος, ἤτοι νὰ μὴν ἔχῃ κανέν ἐμπόδιον, ἀπὸ ὅσα διαλαμβάνουν οἱ θεῖοι καὶ ἱεροὶ Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας τὰ ὁποῖα ἠριθμήθησαν ἐκεῖ, ἐκ τῶν ὁποίων ἕν ὑπάρχει, καὶ τὸ νὰ μὴν ἔχῃ ἐμπόδιον ἀπὸ βαθμοὺς συγ γενείας· διὰ τοῦτο, καθὼς καὶ ἐκεῖ ὑπεσχέθημεν, ἀναγκαῖον ἐκρίναμεν νὰ τάξωμεν ἐνταῦθα εἰς τὴν σειράν τῶν ἐν τοῖς Μυστηρίοις συμβαινόντων, μίαν σύντομον ἐν ταυτῷ καὶ ἀκριβῆ διδασκαλίαν, τό σον τῶν συγκεχωρημένων Γάμων ἀπὸ τοὺς νόμους, ὅσον καὶ τῶν ἐμποδισμένων, ὡς οὖσαν ἀναγκαίαν, καθὼς καὶ εἰς τοὺς Ἀρχιερεῖς, οὕς τω καὶ εἰς τοὺς Ἱερεῖς καὶ πνευματικούς· καθότι αυτοὶ ἰδεάζονται πρῶτον παρὰ τοῦ λαοῦ περὶ τούτων, καὶ διὰ τοῦτο ἔχουν χρέος να ἐξετάζουν ἀκριβῶς τὰ τοιαῦτα, ὡς καθημέραν ἀναστρεφόμενοι μετὰ τῶν ἐνοριτῶν αὐτῶν, καὶ ἐξομολογοῦντες καὶ ἐφημερεύοντες εἰς αὐτοὺς, καὶ εἰς τοὺς Γάμους ἱερολογοῦντες κατὰ τὸν ιά. τοῦ Τιμοθέου, ἵνα μὴ συγγενικὰ συγχέοντες αἵματα, εἰς ἁμάρτημα βαρύτατον πέσωσιν. 5. 25. Η Συγγένεια λοιπὸν καθολικῶς διαιρεῖται εἰς πέντε, εἰς τὴν ἐξ αἵματος, ἤτοι εἰς τὴν ἐξ ἑνὸς γένους· εἰς τὴν ̓Αγχιστείας, ἤτοι τὴν ἐκ δύο γενῶν· εἰς τὴν ἐκ τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος· καὶ εἰς τὴν διὰ τῆς υἱοθεσίας· περὶ τῶν ὁποίων κατὰ μέρος θέλομεν εἰπεῖ· πρὶν ὅμως νὰ ποιήσωμεν ἀρχὴν, καλὸν εἶναι νὰ προτάξωμεν ἐνταῦθα ὡσὰν ἀξιώματα, ἐννέα τινὰ, τὰ ὁποῖα θεωροῦνται κοινῶς εἰς πᾶσαν συγ γένειαν. Α'. ὅτι τὰ δίκαια τῆς Συγγενείας εξίσου θεωροῦνται εἰς ἄνδρας καὶ εἰς γυναῖκας. Β ́. ὅτι εἰς τοὺς Γάμους ζητεῖται ὄχι μόνον νὰ εἶναι συγχωρημένοι ἀπὸ τὸν νόμον, ἀλλὰ νὰ ἔχουν καὶ τὸ σεμνὸνκαὶ εὐπρεπές (1) Γ ́. ὅπου τὰ γένη καὶ τὰ ὀνόματα τῶν γενῶν συγχέωνται, ἐκεῖ ὁ Γάμος εἶναι ἀθέμιτος καὶ παράνομος. (2) Δ'. ὅτι ὁ ἀνὴρ πρὸς τὴν γυναῖκά του, καὶ ἡ γυναῖκα πεὸς τὸν ἄνδρα της, δὲν εἶναι κανενὸς βαθμοῦ (3). Ε'. ὅτι εἰς ἕνα πρόσωπον βαθμὸς δὲν θεωρεῖται ποτέ· ἀλλὰ μεταξὺ δύο μόνον προσώπων· Γ ́. ὅτι οἱ περὶ Γάμων νόμοι καὶ βαθμοὶ πρέπει νὰ φυλάττωνται καὶ εἰς τοὺς ἐκ πορνείας γεννωμένους παῖδας· διότι παιδεύουσιν οἱ νόμοι τοὺς ἐκ πορνείας συναπτομένους συγγενεῖς, καθὼς παιδεύουσι καὶ τοὺς ἐξ ἐννό μων Γάμων συναπτομένων συγγενεῖς, κατὰ τὸν Βλάσταριν (τοιχο π'. κεφ. ιή.) Ζ'. οἱ περὶ συγγενείας Γάμοι πρέπει νὰ φυλάττωνται καὶ ἐπὶ τοῦ τελείου καὶ νομίμου ̓Αρραβωνισμοῦ (τοῦ καὶ μετὰ Ἱερολο γίας δηλαδὴ, καὶ τῶν περὶ Ἀῤῥαβῶνος εὐχῶν). Ὅθεν ἐὰν ̓Αῤῥαβωνιαστικήν τις ἔχων ἀποθάνῃ, δὲν πέρνουσιν αυτὴν οἱ συγγενεῖς του, ὡς καὶ ἐπὶ τοῦ Γάμου· καὶ ὅρα Σ. 75. περὶ ̓Αῤῥαβῶνος Η'. ἡ συγγένεια κρατεῖ καὶ ἐπὶ τοῦ ὑπανδρευθέντος μὲν, πρὶν ὅμως συνευρεθῇ μὲ τὴν γυναῖκα του, ἀποθανόντος· διότι δὲν ποιεῖ τὸν Γάμον ἡ συνάφεια, ἀλλ ̓ ἡ τῆς εὐχῆς τελετή, κατὰ τὸν Βαλσαμῶνα, καὶ Βλάσταριν, καὶ τοὺς Νομικούς· Θ'. ὅτι ἡ συγγένεια ἀκόμικρατεῖ καὶ εἰς τοῦ ἀρσενοκοίτας· κατὰ γὰρ τὸν Αγιώτατον Πατριάρχην Λουκᾶν, οἱ ἀλλήλους ἀρσενοκοιτήσαντες, ἕνας τοῦ ἄλλου τὴν ἀδελφὴν νὰ λάβη δὲν δύναται· (ταῦτα ἐκ τοῦ Πηδαλίου· πρὸς τούτοις, ἐπειδὴ τινὲς τῶν Γάμων, ἐξ ἀρχῆς τῆς Ἐκκλησίας, ἄλλοτε μὲν ἐσυγχωροῦντο, ἄλλοτε δὲ εἰς τοὺς ἐμποδισμένους ἐτάττοντο, ὡς ὁ ἕβδομος ἐξ αἵματος καὶ ἄλλοι, περὶ τῶν ὁποίων ὁ μὲν Ἀλέξιος ὁ σπανὸς ἐν τῷ ἁπλοελ ληνικῷ ̓Αρμενοπούλῳ γράφει τὸ ναὶ, καὶ οὔ, τὸ δὲ Πηδάλιον ὡς ἐπι· τοπλέον τοὺς ἐμποδίζει, ἡ δὲ ̔Αγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, μετὰ τὴν πτῶσιν τοῦ Χριστιανικοῦ Βασιλείου, ἐσυνείθιζε νὰ ποιῇ συγκατάβασιν ἐξ ἀνάγκης τινὸς, δίδουσα ἄδειαν ἐνίοτε νὰ γίνωνται, καὶ ἐπειδὴ αὕτη ἡ συνήθεια ἐπεκράτησε, καὶ ἐπικρατεῖ εἰς ὅλας τὰς ἐπαρχίας τῆς ̓Ανατολικῆς Ἐκκλησίας, οὗτοι οἱ Γάμοι συντομίας χάριν σημειοῦνται μὲ σημεῖον τὸ *

(1) Βασίλειος Αχριδών, σελ. 509. τῆς Βιβλ. Γιουγραικορωμαϊκοῦ, καὶ Βλάσταρις (στοιχ. β'.) (2) Βασίλ. Καν. πζ'. καὶ ἄλλοι· ὅρα ἐν τῷ Πηδαλίῳ περί συνοικεσίων.

(3) ̓Αρμενόπουλος Βιβ. 4. Τίτλο 5.



Πηδάλιον
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ - ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Νικόδημος, ὁ Ἁγιορείτης, Ἀγάπιος, ὁ ἱερομόναχος, Πηδάλιον τῆς νοητῆς νηὸς τῆς μίας ἁγίας καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησίας ἤτοι ἅπαντες οἱ ἱεροὶ καὶ θεῖοι Κανόνες τῶν ἁγίων καὶ πανευφήμων Ἀποστόλων, τῶν ἁγίων Οἰκουμενικῶν τε καὶ τοπικῶν συνόδων καὶ τῶν κατὰ μέρος θείων Πατέρων, Ἐν Ἀθήναις, Ἐκ τοῦ τυπογραφείου Βλαστοῦ Χ. Βαρβαρρήγου, 1886, VIII+648 σ.http://analogion.gr/forum/viewtopic.php?t=111#p175

ή εδώ