Με τον όρο Αγία Γραφή αναφερόμαστε στο σύνολο των θεόπνευστων βιβλίων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης[1] που αποτελούν την γραπτή πηγή της Θείας Αποκαλύψεως[2] και της ιστορίας της προετοιμασίας και εκπληρώσεως της ενανθρώπησης του Μεσσία Ιησού Χριστού[3].
Στην Αγία Γραφή αναφερόμαστε και με τους όρους Ιερά Γραφή, Γραφές ή Ιερές Γραφές[4], Άγιες Γραφές[5], Γραφή, Βίβλος (αντιδάνειο από την ελληνική λέξη βιβλία)[6], ενώ η ίδια η Καινή Διαθήκη χρησιμοποιεί τη ραβινική έκφραση "γραφαί άγιαι" (Ρωμ 1,2) και "Ιερά γράμματα" (Β' Τιμ 3,15)[7].
Επίσης, η Αγία Γραφή λέγεται και Διαθήκη. Η λέξη διαθήκη είναι παράγωγος του ρήματος διατίθημι που σημαίνει μεταξύ άλλων διευθετώ κάτι με αμοιβαία συμφωνία ή διαθέτω την περιουσία μου με συμφωνία. Η αντίστοιχη εβραϊκή λέξη berith σημαίνει κατά περίπτωση "τέμνω-τεμαχίζω" ή και "εκλέγω-ορίζω"[8]. Συνεπώς, ο όρος "Διαθήκη", χρησιμοποιείται στη βιβλική γλώσσα "ως συμφωνία μεταξύ του θεού..και των ανθρώπων...καθ' ην ο μεν θεός υπέσχετο την προστασίαν και τας δωρεάς Του, οι δε άνθρωποι ανελάμβαναν την υποχρέωσιν να συμμορφωθούν προς το θέλημα Του"[9].
Η Αγία Γραφή διαιρείται σε δύο μεγάλα μέρη, την Παλαιά Διαθήκη η οποία περιέχει τα προ Χριστού, θεόπνευστα βιβλία, του Μωϋσή, των προφητών και των άλλων συγγραφέων, και στην Καινή Διαθήκη η οποία περιλαμβάνει τα έργα των Αποστόλων, από το κατά Ματθαίον Ευαγγελίου μέχρι και της Αποκάλυψης, του ευαγγελιστή Ιωάννη[10]. Από απόψεως χρονικής διαρκείας κατά την οποίαν γράφτηκαν οι δύο Διαθήκες, τα μεν βιβλία της Π.Δ. γράφτηκαν από τον 13ο[11] μέχρι και τον 2ο π.Χ. αιώνα, ενώ αυτά της Κ.Δ. γράφτηκαν κατά τον πρώτο μετά Χριστό αιώνα[12]. Η Ορθόδοξη Αγία Γραφή περιλαμβάνει συνολικά 76 βιβλία:
49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης
1.Γένεσις 2.Έξοδος 3.Λευιτικόν 4.Αριθμοί 5.Δευτερονόμιον 6.Ιησούς του Ναυή 7.Κριταί 8.Ρουθ 9.Α' Βασιλειών 10.Β' Βασιλειών 11.Γ' Βασιλειών 12.Δ' Βασιλειών 13.Α' Παραλειπομένων 14.Β' Παραλειπομένων 15.Α' Έσδρας 16.Β' Έσδρας 17.Νεεμίας 18.Εσθήρ 19.Ιουδίθ 20.Τωβίτ 21.Α' Μακκαβαίων 22.Β' Μακκαβαίων 23.Γ' Μακκαβαίων 24.Ψαλμοί 25.Ιώβ 26.Παροιμίαι 27.Εκκλησιαστής 28.Άσμα Ασμάτων 29.Σοφία Σολομώντος 30.Σοφία Σειράχ 31.Ωσηέ 32.Αμώς 33.Μιχαίας 34.Ιωήλ 35.Οβδιού 36.Ιωνάς 37.Ναούμ 38.Αββακούμ 39.Σοφονίας 40.Αγγαίος 41.Ζαχαρίας 42.Μαλαχίας 43.Ησαΐας 44.Ιερεμίας 45.Βαρούχ 46.Θρήνοι 47.Επιστολή Ιερεμίου 48.Ιεζεκιήλ 49.Δανιήλ
27 βιβλία της Καινής Διαθήκης
50.Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον 51.Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον 52.Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον 53.Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον 54.Πράξεις των Αποστόλων55.Προς Ρωμαίους 56.Προς Κορινθίους Α' 57.Προς Κορινθίους Β' 58.Προς Γαλάτας 59.Προς Εφεσίους 60.Προς Φιλιππησίους 61.Προς Κολοσσαείς 62.Προς Θεσσαλονικείς Α' 63.Προς Θεσσαλονικείς Β' 64.Προς Τιμόθεον Α' 65.Προς Τιμόθεον Β' 66.Προς Τίτον 67.Προς Φιλήμονα 68.Προς Εβραίους 69.Επιστολή Ιακώβου 70.Επιστολή Πέτρου Α' 71.Επιστολή Πέτρου Β' 72.Eπιστολή Ιωάννου Α' 73.Eπιστολή Ιωάννου Β' 74.Eπιστολή Ιωάννου Γ' 75.Επιστολή Ιούδα 76.Αποκάλυψις Ιωάννου
Η Παλαιά Διαθήκη
Βλέπε κύριο άρθρο Παλαιά Διαθήκη.
Ο όρος "Παλαιά Διαθήκη" συντίθεται από το επίθετο παλαιός και το ουσιαστικό διαθήκη και σημαίνει την, προ ενανθρωπήσεως του Χριστού, συμφωνία μεταξύ του Θεού Γιαχβέ και του περιουσίου λαού δια μέσου των εκπροσώπων του, προπατόρων, πατριαρχών και λοιπών μεγάλων θρησκευτικών προσωπικοτήτων. Η συμφωνία ή "η σχέση αυτή δεν πρέπει βεβαίως να συνδέσει το θείο σχέδιο της σωτηρίας με το ιστορικό πεπρωμένο του ισραηλιτικού λαού...αλλά με το ιστορικό πεπρωμένο ολόκληρης της ανθρωπότητας"[13]. Το περιεχόμενο της "Παλαιάς Διαθήκης" κατανοείται από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως προεξαγγελτικό της παρουσίας του Χριστού. "Ερμηνεύοντας, λοιπόν, η Εκκλησία χριστολογικά τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης, δίνει σε αυτά ένα εντελώς διαφορετικό νόημα από εκείνο που τα ίδια κείμενα έχουν για τη Συναγωγή. Με αυτό το νέο νόημα ενσωματώνει η Εκκλησία τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης στη δική της Αγία Γραφή και τα θεωρεί πλέον τμήμα της δικής της παράδοσης, νομιμοποιώντας έτσι ταυτόχρονα το δικαίωμα της να είναι αυτή, ως «νέος Ισραήλ», η κληρονόμος των επαγγελιών του Θεού και όχι η Συναγωγή"[14]. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, η Παλαιά Διαθήκη περιέχεται σ' ενα σώμα 49 ιερών βιβλίων, τα οποία ξεχώρισαν για τη θεοπνευστία τους.
Η Καινή Διαθήκη
Βλέπε κύριο άρθρο Καινή Διαθήκη.
Η Καινή Διαθήκη είναι η συλλογή των 27 ιερών βιβλίων, τα οποία η Εκκλησία επέλεξε, αναγνώρισε και καθιέρωσε ως την μοναδική θεόπνευστη και αποστολική γραπτή μαρτυρία για τη νέα, πλήρη καί τελεσίδικη αποκάλυψη του Θεού στο μοναδικό πρόσωπο και έργο του Ι. Χριστού[15]. Κατά το δείπνο του υπερώου με τους μαθητές (Ματθ. 26, 28. Μάρκ. 14,24. Λουκ. 22,20, πρβλ. και Α' Κορ. 11, 25), ο ίδιος ο Μεσσίας αναφέρθηκε στην "Καινή Διαθήκη", δηλώνοντας έτσι τη νέα περίοδο της λυτρωτικής οικονομίας του Θεού που επρόκειτο να θεμελιωθεί με το αίμα που ο ίδιος έχυσε εκούσια στο σταυρό[16].
Βίβλος
Από τον Μεσαίωνα και κατόπιν, τα βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης ονομάζονται και Βίβλος, ονομασία που αποτελεί προϊόν επίδρασης των ξενόγλωσσων όρων Bible, Bibel, Biblia κ.λπ.. Αυτοί οι όροι προέρχονται από το λατινικό biblia το οποίο με τη σειρά του έχει τις ρίζες του στους ελληνικούς βιβλικούς ορούς "βίβλος(οι)", "ιερά βίβλος" κ.ά.[17].
Ο Κανόνας της Αγίας Γραφής
Βλέπε κύριο άρθρο Βιβλικός κανόνας
Ο ρόλος της Εκκλησίας, ήταν καθοριστικός στην διαμόρφωση του Κανόνα της Αγίας Γραφής καθώς "με την καθοδήγηση του Αγ. Πνεύματος διαχώρισε μεταξύ των βιβλίων, τα οποία έφεραν λαθραίως το όνομα ενός προφήτη ή αποστόλου, από εκείνα τα οποία ήταν γνήσια βιβλία των θεοπνεύστων ανδρών. Η Εκκλησία ξεχώρισε τα γνήσια από τα ψευδεπίγραφα ή νόθα βιβλία"[18].
Συγκεκριμένα, με τον β' κανόνα της Πενθέκτης Οικουμ. Συνόδου[19] η Ορθόδοξη Εκκλησία επικύρωσε τους εξής κανόνες[20]:
- πε' αποστολικό[21]
- ξ' Λαοδικείας[22]
- κδ' Καρθαγένης[23]
- Μεγ. Αθανασίου, λθ' Εορταστική Επιστολή[24]
- Γρηγορίου του Θεολόγου[25] και
- Αμφιλοχίου Ικονίου[26]
Ο κανονολόγος, καθ. Παν. Μπούμης, αποδέχεται[27] την άποψη του καθ. Σάββα Αγουρίδη ότι: "η Εκκλησία έθεσε κατά τον 2ον αιώνα τας βάσεις και αρχάς του Κανόνος της. Λόγω όμως του οικουμενικού χαρακτήρος της χριστιανοσύνης και επειδή εις ωρισμένας παλαιάς Εκκλησίας ήσαν εμπεδωμέναι διάφοροι ως προς ωρισμένα βιβλία παραδόσεις, η Εκκλησία δεν επέβαλε δι' αυθεντικής αποφάσεως ένα αυστηρώς καθωρισμένων ορίων Κανόνα. Εσωτερικώς καθωδήγησε τα απανταχού τέκνα της, ώστε να συγκλίνουν άπαντες συν τω χρόνω επί τα αυτά όρια"[28]. Στην εμπεριστατωμένη μελέτη του, "Οι Kανόνες της Eκκλησίας περί του Kανόνος της Αγ. Γραφής" (Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1991, 2η έκδ.), ο καθηγητής Μπούμης αναλύει σε βάθος όλους τους παραπάνω κανόνες και καταλήγει:
"Εξ όσων μέχρι τούδε αναλυτικώς εξετέθησαν, δυνάμεθα, νομίζομεν, συμπερασματικώς να καταλήξωμεν...ότι μεταξύ των κανόνων της Εκκλησίας, οι οποίοι επεκυρώθησαν υπό της Πενθέκτης Οικουμ. Συνόδου και αναφέρονται εις τον κανόνα της Αγ. Γραφής, υπάρχει μία θαυμαστή συμφωνία, μία πραγματική αρμονία" και προσθέτει ότι, οι πιστοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας θα πρέπει να θεωρούν πως "η Πρόνοια του Θεού ενήργησε δια της Πενθέκτης Οικουμ. Συνόδου εις την δημιουργίαν ενός κοινώς αποδεκτού αυθεντικού κανόνος της Αγ. Γραφής"[29].
Υποσημειώσεις
- Μπούμης, Οι Kανόνες της Eκκλησίας..., ό.π., σελ. 197.204.
Δικτυακοί τόποι
- http://www.bibles.gr Αγία Γραφή, κείμενο και μετάφραση.
Πηγή:https://el.orthodoxwiki.org/
Η ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ
Από τη μελέτη της Αγίας Γραφής καταλαβαίνουμε ότι περιέχει θείες αλήθειες και όχι ανθρώπινες επινοήσεις. Πολλές φορές στην Παλαιά Διαθήκη βρίσκουμε τις εκφράσεις "τάδε λέγει Κύριος" ή "λόγος Κυρίου", πού φανερώνουν ότι οι ιεροί συγγραφείς είχαν συνείδηση ότι δεν διδάσκουν δικές τους ιδέες, αλλά το θέλημα του Θεού που αποκαλύφτηκε σ' αυτούς. Τα βιβλία της Αγίας Γραφής γράφτηκαν σε διάστημα 1300 ετών από διάφορους συγγραφείς, πού έζησαν σε διαφορετικό ιστορικό, πολιτιστικό, γεωγραφικό και πολιτικό πλαίσιο. Ακόμα και η γλώσσα που χρησιμοποίησαν δεν ήταν η ίδια. Άλλοι έγραψαν στην εβραϊκή, άλλοι στην αραμαϊκή και άλλοι στην ελληνιστική κοινή (απλοποιημένη αρχαία ελληνική) γλώσσα. Παρά τις σημαντικές αυτές διαφορές, δε διαπιστώνεται καμιά αντίθεση ή διαφορά διδασκαλίας μέσα σ' όλη την Αγία Γραφή.
Οι
ιεροί συγγραφείς φωτίστηκαν από το Θεό και έγραψαν χωρίς λάθη τη θεία
αποκάλυψη. Ο Θεός μεταχειρίστηκε σαν όργανα Του τους ιερούς συγγραφείς, αλλά
τους άφησε ελεύθερα να εκφραστούν, ανάλογα με τη μόρφωσή τους και ανάλογα με
τη μόρφωση και τις ανάγκες των αναγνωστών τους. Αυτός ό φωτισμός του Θεού
(θεοπνευστία) είναι η εγγύηση ότι οι ιεροί συγγραφείς μας παρέδωσαν αλάθητα
το λόγο του Θεού, άρα και η Αγία Γραφή είναι αλάθητη. Αυτό το μαρτυρεί
ο Απόστολος Παύλος όταν γράφει: "Κάθε Γραφή (δηλ. κάθε βιβλίο της Αγίας
Γραφής) είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για να διδάσκει, για να ελέγχει τις
πλάνες, για να διορθώνει αυτούς πού αμαρτάνουν, για να παιδαγωγεί στην
αρετή" (Β' Τιμ. 3,16). Και ο Απόστολος Πέτρος μας διδάσκει: "Στο παρελθόν,
δεν προφήτεψαν ποτέ άνθρωποι από τη δική τους θέληση, αλλά προφήτεψαν άγιοι
άνθρωποι αφοσιωμένοι στο Θεό, που φωτίζονταν από το Άγιο Πνεύμα" (Β' Πετρ.
1,21).
Το γεγονός της φανέρωσης και αποκάλυψης του Θεού συγκλόνισε τους ανθρώπους μιας ορισμένης εποχής και περιοχής, τους Ισραηλίτες. Η μοναδική αυτή εμπειρία δεν έπρεπε να ξεχαστεί. Με τρόπο απλό και κατανοητό, σοφοί άνθρωποι την κατέγραψαν στη γλώσσα του λαού και της εποχής τους. Χρησιμοποίησαν εικόνες από την καθημερινή ζωή, συμβολικές και ανθρωπομορφικές εκφράσεις. Έτσι όταν λέμε ότι η Αγία Γραφή είναι βιβλίο θεόπνευστο, εννοούμε ότι, οι συγγραφείς της Αγίας Γραφής δεν κατέγραψαν δικές τους ιδέες ή σκέψεις, αλλά όσα ο Θεός φανέρωσε. Ότι γράφουν είναι γεμάτο από το Πνεύμα του Θεού. Γι' αυτό λέμε πως η Αγία Γραφή είναι θεόπνευστη.
Ακόμη ο Θεός φανέρωσε (αποκάλυψε) αλήθειες που μόνοι τους οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να καταλάβουν. Για παράδειγμα ότι ο Θεός είναι ένας και τριαδικός, ποιο είναι το καλό και το κακό, με ποιον τρόπο ο άνθρωπος σχετίζεται με το Θεό, ποιος είναι ο προορισμός του ανθρώπου και του κόσμου κλπ. Όλα αυτά είναι θεόπνευστες αλήθειες που ο Θεός τις φανέρωνε σταδιακά στα γεγονότα της ιστορίας του ισραηλιτικού λαού και της Εκκλησίας αργότερα.
ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΜΟΡΦΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ
Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης έγραφαν, όπως είναι φυσικό, στη γλώσσα που μιλούσαν και χρησιμοποιούσαν τις γνώσεις της εποχής τους. Πάντα βέβαια ως κύριο σκοπό είχαν να εκφράσουν στα κείμενά τους τις θεόπνευστες αλήθειες, όσο καλύτερα γινόταν. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής, ιδιαίτερα οι Ανατολίτες, αγαπούσαν πολύ τις ιστορίες. Έτσι, λοιπόν, και οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης χρησιμοποίησαν ιστορίες που γνώριζαν από τους παλαιότερους ή τις συνέθεταν οι ίδιοι. Τα ιδιαίτερα χαρίσματά τους (ευφυΐα, ευαισθησία, φαντασία) τους βοηθούσαν να χτίζουν με μαστοριά τα κείμενά τους χρησιμοποιώντας κατάλληλες εικόνες και σύμβολα. Ζωντανές δηλαδή εκφράσεις από τις παραδόσεις του τόπου τους και από την καθημερινή ζωή, που δύσκολα ξεχνιούνται. Π.χ. παρουσιάζουν το Θεό ως ποιμένα, δηλαδή βοσκό. Η εικόνα αυτή, καθώς ήταν πολύ γνώριμη στους ανθρώπους εκείνης της εποχής, τους βοηθούσε να καταλαβαίνουν κάτι περισσότερο για το Θεό και να τον νιώθουν κοντά τους. Άλλοτε πάλι παρουσιάζουν το Θεό να μιλάει, να θυμώνει, να μαλώνει τους ανθρώπους, όπως ένας αυστηρός πατέρας, που όμως νοιάζεται για το παιδί του και θέλει να του βάλει μυαλό. Τις εκφράσεις αυτές, όπου ο Θεός παρουσιάζεται ως άνθρωπος, τις ονομάζουμε ανθρωπομορφικές.
Με τις εικόνες, λοιπόν, τα σύμβολα και τις ανθρωπομορφικές εκφράσεις οι άνθρωποι εκείνης της εποχής μπορούσαν να καταλαβαίνουν καλύτερα το νόημα των βιβλικών διηγήσεων.
Συμπερασματικά, η Παλαιά Διαθήκη είναι βιβλίο θεόπνευστο (= λόγος εμπνευσμένος από το Θεό), αλλά και έργο ανθρώπινο (= από τα χέρια και με τα λόγια των ανθρώπων).
Η ΙΕΡΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Η Ιερή Παράδοση είναι ο λόγος του Θεού που δεν έχει γραφτεί, αλλά μεταδίδεται προφορικά μέσα στην Εκκλησία και έχει την ίδια αξία με την Αγία Γραφή. Με το φως της Ιερής Παράδοσης ερμηνεύεται ορθά η Αγία Γραφή, και παράλληλα η Αγία Γραφή βεβαιώνει τη γνησιότητα της Ιερής Παράδοσης. Η Εκκλησία μας στο πέρασμα των αιώνων διατύπωσε περιληπτικά και κατέγραψε το περιεχόμενο της Ιερής Παράδοσης στις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, στους ιερούς κανόνες, στο Σύμβολο της Πίστεως, στη Θεία Λειτουργία, στα συγγράμματα των Πατέρων της Εκκλησίας, που συμφωνούν απόλυτα με όλη την Ιερή Παράδοση της Εκκλησίας.
Πηγή: https://orthodoxoiorizontes.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου