Απόδειξη, ότι ένας Θεός υπάρχει και όχι πολλοί

 

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Έκδοση ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως. 5. Απόδειξη, ότι ένας Θεός υπάρχει και όχι πολλοί.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Απόδειξη, ότι ένας είναι ο Θεός και όχι πολλοί.

Αποδείξαμε ικανοποιητικά ότι υπάρχει ο Θεός και ότι η ουσία του είναι ακατάληπτη. Επίσης, όσοι πιστεύουν στην Αγία Γραφή, δεν αμφιβάλλουν ότι ο Θεός είναι ένας και όχι πολλοί.

Διότι το λέει ο Κύριος στην αρχή του Νόμου (στο Μωϋσή): «Εγώ είμαι ο Κύριος και Θεός σου που σ’ έβγαλα από τη γη της Αιγύπτου. Δεν θα έχεις άλλους θεούς εκτός από μένα. ᾿Εγὼ Κύριος ὁ Θεός σου ὁ ἐξαγαγών σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου. Οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι πλὴν ἐμοῦ (Εξ. 20, 2-3)».

Και πάλι λέει: «Άκουσε, λαέ του Ισραήλ· ο Κύριος και Θεός σου είναι ένας. ῎Ακουε, ᾿Ισραήλ· Κύριος ὁ Θεός σου Κύριος εἷς ἐστι (Δευτ. 6,4)».

Το λέει και με τον προφήτη Ησαΐα: «Εγώ είμαι ο πρώτος Θεός, εγώ και ο μετέπειτα και δεν υπάρχει Θεός εκτός από εμένα. Δεν υπήρξε άλλος Θεός πριν από μένα, ούτε θα υπάρξει μετά από εμένα και δεν υπάρχει εκτός από μένα. ᾿Εγὼ γάρ, φησί, Θεὸς πρῶτος καὶ ἐγὼ μετὰ ταῦτα καὶ πλὴν ἐμοῦ οὐκ ἔστι Θεός. ῎Εμπροσθέν μου οὐκ ἐγένετο ἄλλος Θεὸς καὶ μετ᾿ ἐμὲ οὐκ ἔσται καὶ πλὴν ἐμοῦ οὐκ ἔστι (Ησ. 43, 10)».

Και στα ιερά Ευαγγέλια ο Κύριος λέει τα εξής προς τον Πατέρα: «Αυτή είναι η αιώνια ζωή, για να γνωρίσουν εσένα, το μοναδικό αληθινό Θεό. Αὕτη ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσί σε τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεόν (Ιω. 17, 3)».

Σ’ αυτούς όμως που δεν πείθονται στην Αγία Γραφή, έτσι θα αποκριθούμε. Το θείο είναι τέλειο και χωρίς έλλειψη, στην αγαθότητα, στη σοφία και τη δύναμη. Είναι χωρίς αρχή, χωρίς τέλος, αιώνιο, απεριόριστο και με απλά λόγια τέλειο.

Εάν λοιπόν πούμε ότι υπάρχουν πολλοί θεοί, είναι ανάγκη να διακρίνουμε διαφορά ανάμεσα στους πολλούς. Γιατί αν δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ τους, τότε ο Θεός αναγκαστικά είναι ένας και όχι πολλοί. Αν όμως υπάρχει διαφορά μεταξύ τους, που βρίσκεται η τελειότητα; Διότι εάν υστερήσει από το τέλειο, είτε στην αγαθότητα, είτε στη δύναμη, είτε στη σοφία, είτε στον χρόνο, είτε στον τόπο, δεν θα είναι Θεός.

Η ταύτιση όμως σε όλα, αποδεικνύει ότι ο Θεός είναι ένας και όχι πολλοί. Κι αν μάλιστα είναι πολλοί, πώς θα διατηρηθεί το απεριόριστο; Διότι όπου θα βρίσκεται ο ένας, δεν θα βρίσκεται ο άλλος. Πως πάλι θα κυβερνηθεί ο κόσμος από τους πολλούς (θεούς) και δεν θα διαλυθεί και καταστραφεί, αν παρατηρηθεί πόλεμος μεταξύ των (πολλών) κυβερνητών; Διότι η διαφορά οδηγεί στην έχθρα. Κι αν κάποιος υποστηρίξει ότι ο καθένας εξουσιάζει ένα μέρος του κόσμου, ποιος είναι αυτός που έβαλε αυτή την τάξη και έκανε τη διανομή; Εκείνος θα είναι ασφαλώς ο Θεός.

Επομένως, ένας είναι ο Θεός, τέλειος, απεριόριστος, δημιουργός, συνοχεύς και κυβερνήτης του σύμπαντος, υπερτέλειος πριν και πάνω απ’ όλα. Επιπλέον, είναι και φυσική αναγκαιότητα, η μονάδα να είναι η βάση της δυάδας.

---

Απόδοση στη Νεοελληνική – Μετάφραση: Δωρόθεος Πάπαρης, Κωνσταντίνος Φραντζόλας