ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΨΑΛΜΟΥΣ

ΨΑΛΜΟΣ 2ος

Στίχ. 1. «Γιατί άφηνίασαν τά έθνη καί συνέλαβαν

σχέδια άνόητα;».

 

 

Καί εδώ κατηγορεί πιο καθαρά τις ανοησίες καί τό αχαλίνωτο θράσος των Ιουδαίων εναντίον του Χριστού, καθώς καί τη ματαιότητα των σκέψεων καί τούς παιδαιριώδεις λογισμούς τους, λέγοντας· «Γιατί αφηνίασαν τά έθνη;». Καί κατ⁵ άλλη έννοια, άδικα μελέτησαν τά βιβλία των προφητών, άφού δεν παραδέχθηκαν τον Σωτήρα τού γένους πού κηρύσσεται από αυτούς.

Στίχ. 6. «Εγώ ομως ενθρονίσθηκα βασιλιάς από αυτόν».

Ενώ λοιπόν από τη φύση του δεν είχε ανάγκη από τίποτε, όσα λέγεται ότι λαμβάνει, τά έχει λάβει γιά νά γίνουμε μέτοχοι αυτών καί εμείς. - Χειροτονήθηκα, λέγει, βασιλιάς από τον Θεό καί Πατέρα, γιά νά διακηρύττω τό πρόσταγμά του, καί πριν από όλους τούς άλλους στούς κατοίκους της Σιών. Καί αυτό, νομίζω, σημαίνει εκείνο πού είπε ο Χριστός «Δεν έχω σταλεί, παρά μόνο στά πρόβατα τά χαμένα της γενιάς τού Ισραήλ»¹⁴. Επειδή δηλαδή σ’ αυτούς οφειλόταν ή χάρη της υπόσχεσης, σ’ αυτούς πρώτα χάρισε τον λόγο της ευαγγελικής διήγησης καί τή δικαίωση με τήν πίστη τους σ’ αυτόν.

Στίχ. 7. «Έσύ είσαι Υιός μου  εγώ σέ γέννησα σήμερα».

Γνώριζε λοιπόν ό Δαβίδ τον Χριστό, άν καί είχε προαιώνιο τον θρόνο της θεότητας, λόγω της απόρρητης γέννησης από τον Πατέρα. Γιατί λέγει «Ό θρόνος σου, Θεέ, υπάρχει αιώνια»¹⁵. Γνώριζε αυτόν δεχόμενον καί βασιλεία ως άνθρωπος μέσα στον χρόνο, λόγω της νεώτερης οικονομίας. Καί πάλι φανερώνει τήν προαιώνια γέννησή του λέγοντας «Εσύ είσαι Υιός μου». Γιατί ήταν πάντοτε Υιός. Επίσης δείχνει καί τήν κατά σάρκα γέννη­σή του, προσθέτοντας· «Εγώ σέ έγέννησα σήμερα», γιατί τό «σήμερα» δηλώνει χρόνο. Και του χάρισε ο Θεός ώς άνθρωπο όνομα ανώτερο άπό κάθε όνομα¹⁶, δηλαδή τό όνομα της υίότη- τας. Τό «σήμερα» δηλώνει τον καιρό κατά τον όποιο σαρκώθη­κε, αν καί ήταν από τη φύση του καί Κύριος των όλων. Γιατί έδωσε μαρτυρία ο Ιωάννης γι’ αυτόν¹⁷, ότι ήρθε στά δικά του, «δικά του» ονομάζοντας τον κόσμο. Καλούμενος ώς προς δόξα συνηθισμένη, στή δόξα της βασιλείας, έλεγε «Έγώ έγινα βασι­λιάς άπό αυτόν», δηλαδή άπό τον Θεό Πατέρα. Καί τά άνεχόταν αυτά, με σκοπό, ώς άνθρωπος που έγινε Υιός, άν καί άπό τη φύση του ήταν Υιός, νά ετοιμάσει, μέσω αυτού, στους ανθρώπους τή συμμετοχή τους στην υιοθεσία, καί νά ελκύσει προς τήν βασιλεία των ουρανών εκείνους που κατεξουσιάζονταν τυραν­νικά άπό την αμαρτία. Γιατί, όπως σάν κάποια κληρονομιά από πατέρα, όλο τό γένος πού προήλθε από αυτόν, κληρονομήσαμε τις συμφορές πού προέκυψαν άπό την παράβαση τού Άδάμ, φορτωμένοι με κατάρα καί θάνατο, έτσι πάλι θά περιέλθουν σέ ολόκληρο τό άνθρώπινο γένος όλα τά λαμπρά τού Χριστού. Γιατί ό Μονογενής δέχεται τά λαμπρά οπωσδήποτε γιά μας, όχι γιά τον εαυτό του, επειδή είναι πλήρης, ώς κατά φύση Θεός. Γιατί δέν έχει απολύτως από τίποτε ανάγκη, αντίθετα αυτός μάλλον καταπλουτίζει με τά ουράνια αγαθά του ολόκληρη την κτίση.

Στίχ. 8. «Ζήτησε άπό μένα, καί  θά σού δώσω τά έθνη».

"Οταν τό έθνος τού Ισραήλ αφηνίασε καί γιά τον λόγο αυτήν αποβλήθηκε, όλα τά έθνη, άφού πίστεψαν     σ αυτόν, δόθηκαν στον Χριστό (γιατί αυτός ήταν ή προσδοκία των εθνών, καί σ’ αυτόν τά έθνη στηρίζουν τις ελπίδες τους¹⁸) καί αντί της μιας χώρας, της χώρας των Ιουδαίων, έκανε δικά του τά πέρατα της οικουμένης.

Στίχ. 8. «Καί θά σού δώσω τά έθνη κληρονομιά σου». Ορίσθηκε δηλαδή, ώς άνθρωπος, κληρονόμος όλων, ώστε νά σώσει ώς δική του κληρονομιά τους ανθρώπους πού είχαν παρασυρθεΐ  από τις αντίθετες δυνάμεις. "Οταν λοιπόν αυτό έφτασε στην ολοκλήρωσή του, είπε ό Υιός στον Πατέρα  «Αυτοί τούς οποίους μου έδωσες ήταν δικοί σου, καί τούς έδωσες σε μένα»¹⁹. Εφόσον λοιπόν ήταν τού Πατέρα, καί τού κατά φύση Λόγου πού συμβασιλεύει μαζί του, ανέρχεται μαζί με τη σάρκα στον πλούτο πού είχε. Πράγματι λοιπόν έλεγε  «"Ολα τα δικά μου είναι δικά σου, καί τά δικά σου δικά μου»²⁰. "Ωστε λοιπόν, εάν λέγεται ότι τά έλαβε καί έγινε κληρονόμος, λέγεται λόγω της ανθρώπινης φύσεώς του. Γιατί έγινε άνθρωπος, γιά νά ελευθε­ρώσει τούς αιχμαλώτους πού είχαν αποσκιρτήσει άπό τον Θεό²¹, αλλά εξακολούθησε νά παραμένει Θεός, αν καί πτώχευσε μέ τό νά γίνει άνθρωπος. Γι’ αυτό καί ό Παύλος έλεγε στούς Εβραί­ους  «Μέσω αυτού δημιούργησε καί τούς αιώνες»²².

Δεν είχε ανάγκη άπό δόξα ή κάποιο άλλο ό Υιός, ό όποιος είναι Λόγος καί λέγεται ότι ζητεί ή καί λαμβάνει άπό τον Πα­τέρα, καί τό κάνει αύτό κατ’ οικονομία. Γιατί τά δέχεται ώς άνθρωπος, επειδή έχει τό σχήμα της ομοιότητας μέ μάς, αλλά είναι πλήρης Θεός. Καί μετά από λίγα Ζητεί λοιπόν καί δέχεται από τον Πατέρα γιά μας, αυτά πού έχει από τη φύση του ώς Θεός. Επειδή έλαβε σάρκα πού είχε ανάγκη νά δοξασθεΐ, καί έγινε σάρκα όχι κανενός άλλου, αλλά τού ίδιου, δικαιολογημένα κάνει δικά του όλα όσα γίνονται σ’ αυτήν, ή σχετικά μ’ αυτήν, καί επειδή ώς άνθρωπος δεν έχει, δέχεται από τον Πατέρα αυτά πού έχει κατά τρόπο φυσικό ώς Υιός καί Θεός.

Στίχ. 8. «Καί θά θέσω ύπό τήν κυριαρχία σου
τά πέρατα της γης».

Αύτό δείχνει, ότι ούτε έπί τού Ζοροβάβελ, όπως λένε οι Ιουδαίοι, συνέβη αυτό (ποιά δηλαδή είναι εκεΐνα πού έλαβε, ή ποιά κυριαρχία είχε στά πέρατα της γης;), αλλά αναφέρεται στον Κύριο, στήν εξουσία τού οποίου υπάγεται όλος ο κόσμος.

22. Έβρ. 1,2.

 Στίχ. 9. «Θά τούς συντρίψεις σάν τά αγγεία του κεραμοποιού».

Όσον καιρό δηλαδή είχαν ελπίδα ανάπλασης, ακουαν οτι είναι πηλός γιατί λέγει «Μήπως δέν μπορώ νά σάς ξαναπλάσω, όπως ό κεραμοποιός, οίκε του Ισραήλ;»²³. 'Οταν όμως ψήθηκαν καλά προς τό κακό και έγιναν πήλινα αγγεΐα, τους απειλεί με θρυματισμό που δέν επιδέχεται διόρθωση. Ο Χριστός όμως ποι­μαίνει καί τά έθνη χρησιμοποιώντας ως ράβδο τον σταυρό, καί με την σταθερή καί ισχυρή βασιλεία του. Γιατί ή ράβδος είναι καί σύμβολο της βασιλείας, όπως όταν λέγει, «Τό βασιλικό σκήπτρο σου είναι σύμβολο τής δικαιοσύνης»²⁴, καί συντρίβει τά αγγεία , όχι γιά νά τά καταστρέφει καί νά τά εξαφανίσει, αλλά νά τά ξαναπλάσει. Γιατί αυτός είναι ο σκοπός του κεραμοποιού, που σπάζει τά σκεύη του, όταν δέν διατηρούν ακέραια τήν διά­πλασή τους, μή έχοντας δεχθεί τήν επίδραση τής φωτιάς.

Στίχ. 12. «Έγκολπωθεΐτε τή διδασκαλία του».

Τό «δράξασθε», λεγόμενο καθ’ υπέρβαση, πρέπει νά απο­δοθεί μέ τήν έννοια, γρήγορα. Έγκολπωθεΐτε τή διδασκαλία του όσο ακόμα βρίσκεσθε στή ζωή αυτή, μήπως οργισθεΐ ό Κύ­ριος καί σάς στερήσει τή συμμετοχή στή χαρά των δικαίων. Επειδή θέλει νά είμαστε προσκολλημένοι στή διδασκαλία του Κυρίου, δικαιολογημένα χρησιμοποιεί τή λέξη «δράξασθε».

 ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ  ΕΡΓΑ Τ.14 ΕΠΕ