Οί ζωγράφοι πρέπει νά ζωγραφίζουν κατά το Ευαγγέλιον και την Γραφήν τάς εικόνας των;;

 

Οί ζωγράφοι πρέπει νά προσέχουν καλά και να ήξεύρουν πρώτον τί λέγει η Γραφή και το Ευαγγέλιον, και ούτω να ζωγραφίζουν κατά το Ευαγγέλιον και την Γραφήν τάς εικόνας των. Η αν δεν ήξεύρουν αυτοί, πρέπει να ερωτούν τους ειδοτας και πεπαιδευμένους διά να μανθάνουν, και όχι να ζωγραφίζουν άλλα άντ’ άλλων και αυτά πολλάκις τα εναντία του Ευαγγελίου και άτοπώτατα. Καθώς είναι το να ζωγραφίζουν τον Κύριον νέον παΐδα άγένειον εν τη Μέσο πεντηκοστή διδάσκοντα, εις καιρό όπου ο Κύριος τότε ήταν ανήρ τέλειος μετά το βάπτισμα. Το να ζωγραφίζουν τον Απόστολο Παύλο εν τη Αναλήψει , και εν τη Πεντηκοστή, εις καιρόν όπου ο Παύλος έγινε μαθητής του Χριστού μετά την Ανάληψιν και Πεντηκοστή, και τον Στεφάνου λιθοβολισμό . 

 

Το να ζωγραφίζουν την Ανάστασις του Χριστού, όχι εκ του τάφου του Χριστόν εξερχόμενον, και τους στρατιώτας περί τον τάφον όντας και φυλάττοντας, και τον Αγγελον επί του λίθου καθήμενον, καθώς λέγει το Ευαγγέλιον, αλλά ζωγραφίζοντες, τον μεν Χριστόν εις αδην καταβαίνοντα, τον δε Αδάμ και την Εύα κρατουμένους υπό των χειρών αυτού, και τάς πύλας και κλείθρα του άδου συντετριμμένα και δαίμονας πολλούς σκοτεινούς έκέϊσε όντας, και πάντας τούς Προπάτορας και Προφήτας τα οποία δεν είναι εικών τής Αναστάσεως, αλλά εικών τής εις αδην καταβάσεως του Κυρίου. Ανάστασις δε και είς αδην κατάβασις μεγάλην έχουσι την διαφορά. Εν γαρ τή είς άδην καταβάσει, χωρισμένη ήτο ή ψυχή του Σωτηρος από το σώμα και ή μεν ψυχή μόνη κατήλθεν εις τον άδην, το δε σώμα εκειτο νεκρον είς τον τάφον έν δε τη Αναστάσει, ήνώθη πάλιν ή ψυχή μετά του σώματος, και τούτο έστιν ή Ανάστασις.

Προς τούτοις. δεν πρέπει νά ζωγραφίζουν εις την εικόνα τής Πεντηκοστής ένα άνθρωπο υποκάτω των Αποστόλων, και να τον έπιγράφουν Κόσμον, αλλά αντί τούτου, πρέπει να ζωγραφίζουν τον προφήτη Ιωήλ λέγοντα εκχεω από του πνεύματός μου επί πάσαν σάρκα», ώς ούτως έχουν τινές παλαιαί εικόνες. Αυτά και άλλα όμοια άτοπα ιστορούν οι ζωγράφοι από αμάθεια και κακήν συνήθεια, και ας τα διορθώσουν, σπουδάζοντας προσέτι να γίνουν τεχνίτες και ζωγράφοι επιτήδειοι και καλοί, διά να έχουν αί παρ’ αυτών ιστορούμεναι εικόνες ομοιότητα με τα πρωτότυπα, καθώς παραγγέλλει ή αγία Σύνοδος αυτή, και όχι να είναι άλλόκοταί τινες και άνόμοιαι.

Πηγή εκ του Πηδαλίου 7η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟ έκδοση Ρηγόπουλου 1991 σελ 321 βλέπε pdf

ΕΔΩ

 Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη. Α' Πέτρ. 3,19. 4,6.

 Είναι το μόνο Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο νηστεύεται και το λάδι, για αυτό και ονομάζεται και Αλάδωτο Σάββατο.

 

Α Πε. 3,19          ἐν ᾧ καὶ τοῖς ἐν φυλακῇ πνεύμασι πορευθεὶς ἐκήρυξεν,

Α Πε. 3,19                 Με την ψυχήν δε ηνωμένην μαζή με την θεότητα επήγεν αμέσως μετά τον σταυρικόν του θάνατον εις τας ψυχάς, που εκρατούντο μέσα στον Αδην, και εκήρυξε το Ευαγγέλιον της σωτηρίας. 

 

Α Πε. 4,6           εἰς τοῦτο γὰρ καὶ νεκροῖς εὐηγγελίσθη, ἵνα κριθῶσι μὲν κατὰ ἀνθρώπους σαρκί, ζῶσι δὲ κατὰ Θεὸν πνεύματι.

Α Πε. 4,6                  Διότι δι' αυτόν ακριβώς τον σκοπόν εκηρύχθη το Ευαγγέλιον κάτω στον Αδην, στους φυλακισμένους εκεί νεκρούς, ώστε οι άνθρωποι αυτοί που είχαν καταδικασθή και τιμωρηθή με τον θάνατον, που, όπως συμβαίνει μεταξύ των ανθρώπων, είναι συνέπεια της αμαρτίας, να ζουν τώρα, με το πνεύμα των την κατά Θεόν ζωήν, εφ' όσον φυσικά θα είχαν δεχθή το κήρυγμα του Χριστού. 

 Κοντάκιον Ἦχος β΄
Τὴν ἄβυσσον ὁ κλείσας, νεκρὸς ὁρᾶται, καὶ σμύρνη καὶ σινδόνι ἐνειλημμένος, ἐν μνημείῳ κατατίθεται, ὡς θνητὸς ὁ ἀθάνατος. Γυναῖκες δὲ αὐτὸν ἦλθον μυρίσαι, κλαίουσαι πικρῶς καὶ ἐκβοῶσαι. Τοῦτο Σάββατόν ἐστι τὸ ὑπερευλογημένον, ἐν ὧ, Χριστὸς ἀφυπνώσας, ἀναστήσεται τριήμερος.

 Ὁ Οἶκος
Ὁ συνέχων τὰ πάντα ἐπὶ σταυροῦ ἀνυψώθη, καὶ θρηνεῖ πᾶσα ἡ Κτίσις, τοῦτον
βλέπουσα κρεμάμενον γυμνὸν ἐπὶ τοῦ ξύλου, ὁ ἥλιος τὰς ἀκτῖνας ἀπέκρυψε, καὶ τὸ φέγγος οἱ ἀστέρες ἀπεβάλλοντο, ἡ γῆ δὲ σὺν πολλῷ τῶ φόβω συνεκλονεῖτο, ἡ θάλασσα ἔφυγε, καὶ αἱ πέτραι διερρήγνυντο, μνημεῖα δὲ πολλὰ ἠνεώχθησαν, καὶ σώματα ἡγέρθησαν ἁγίων  Ἀνδρῶν. Ἅδης κάτω στενάζει, καὶ Ἰουδαῖοι σκέπτονται συκοφαντῆσαι Χριστοῦ τὴν Ἀνάστασιν, τὰ δὲ Γύναια κράζουσι. Τοῦτο
Σάββατόν ἐστι τὸ ὑπερευλογημένον, ἐν ὧ Χριστὸς ἀφυπνώσας, ἀναστήσεται τριήμερος.

 Ὑπόμνημα τοῦ Τριωδίου
Τῶ ἁγίω καὶ μεγάλω Σαββάτω, τὴν θεόσωμον Ταφήν, καὶ τὴν εἰς Ἄδου Κάθοδον
τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἑορτάζομεν δι' ὧν τῆς φθορᾶς τὸ ἡμέτερον
γένος ἀνακληθέν, πρὸς αἰωνίαν ζωὴν μεταβέβηκε.
Στίχοι
Μάτην φυλάττεις τὸν τάφον, κουστωδία.
Οὐ γὰρ καθέξει τύμβος αὐτοζωϊαν.
Τῇ ἀνεκφράστῳ σου συγκαταβάσει, Χριστὲ
ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν

 Προλεγόμενα του Κανόνος του Πάσχα από το Εορτοδρομιον του Αγίου Νικοδήμου σελ. 277-278

Αν χθες, αδελφοί, συνετάφημεν με τον Χριστόν διά τής έξηγήσεως του εις τήν θεόσωμον ταφήν αυτού μελουργηθέντος Κανόνος υπό του θείου Κοσμά, πώς δεν είναι δίκαιον να συναναστηθώμεν σή­μερον με τον άναστάντα Χριστόν διά τής εξηγήσεως του εις την ανάστασις αυτού μελουργηθέντος Κανόνος υπό τοϋ θείου Ιωάννου του Δαμασκηνού; Και αν εχθές διά του Ιεράρχου Κοσμά ως άλλος Άριμαθαΐος Ιωσήφ, ή Νικόδημος ένταφιάσαμεν τόν γλυκόν μας Ίησοϋν, καί μέ τό καθαρόν σινδόνι περιεστείλαμεν αύτόν, και μέ τό  μίγμα τής σμύρνης καί τής αλόης άλείψαμεν, πώς δεν είναι δίκαιον καί σήμερον διά του πρεσβυτέρου Ίωάννου ώς άλλη τις Μαρία Μαγδαληνή, ή Σαλώμη να ύπάγωμεν εις τό μνήμα τοϋ ζωοδότου μέ τά μύρα τών αρετών καί αρώματα, ίνα και τής των Αγγέλων οπτασίας άξιωθέντες ύπαντήσωμεν τον άναστάντα Χριστόν, και άκούσωμεν έκ τοϋ γλυκυτάτου αυτού στόματος τήν παμφιλτάτην εκείνην καί χαροποιόν φωνή την λέγουσαν «Χαίρετε»; «Ιδού γαρ, φησίν, ό Ίησους άπήντησεν αύταϊς λέγων Χαίρετε»· (Ματ. κη' 9) ή πώς δεν χρεωστοϋμεν να δράμωμεν και ημείς εις τον θεοδόχον τάφον ώς ό Πέτρος καί Ιωάννης διά τής Πράξεως καί Θεωρίας ίνα είδώμεν τα όθόνια και το σουδάριον κενά καί εύκαιρα, καί δι’ αυτών πληροφορηθώμεν την ανάστασις του Κυρίου;

Καθώς γάρ ήκουλουθήσαμεν χθες και προχθές εις τα ταπεινά και λυπηρά του Κυρίου· ούτως είναι πρέπον να άκολουθήσωμεν και σήμερον εις τα υψηλά αυτού και χαρμόσυνα· και καθώς εϊδομεν αύ­τόν κρεμάμενον επί του Σταυρού, καρφονόμενον χείρας και πόδας, ποτιζόμενον όξος και χολήν, στεφανούμενον με άκάνθας, κεντούμενον με λόγχην, και το πρόσωπον έχοντα άτιμον και έκλεϊπον πα­ρά τούς υιούς των ανθρώπων, κατά τον Ήσαΐαν, και τα άλλα πάθη ύπομένοντα διά την ιδική μας σωτηρίαν· ούτω και σήμερον πρέπει,

 

και πολλάκις πρέπει να είδώμεν αυτόν νοερώς διά τής πίστεως ώς νυμφίον έστολισμένον με τό ύπέρλαμπρον φώς τής Άναστάσεως έκβαίνοντα μέν από τόν τάφον ώς από νυμφικήν παστάδα, λάμπον- τα δέ υπέρ τον ήλιον. Διά τοΰτο άς άκολουθήσωμεν, αδελφοί, εις την ίεράν Μούσαν τής Εκκλησίας, εις τόν χαριτώνυμον Ιωάννη, τόν διά τήν έπανθοϋσαν αύτω χάριν και εΰροιαν τής ευγλωττίας έ- πονομασθέντα Χρυσορρόαν ας άκολουθήσωμεν, και ας έρμηνεύσωμεν τόν εις την λαμπράν Άνάστασιν του Κυρίου μελουργηθέντα Κανόνα  του⁹³.

■ 93. Σημειοΰμεν ένταϋθα ότι πανηγυρικούς λόγους έχουσιν εις την λαμπροφόρον Κυριακήν του Πάσχα οί έξης θείοι Πατέρες. Ό Χρυσορρήμων, ού ή άρχή «Εΐ τις εύσεβής καί φιλόθεος»· έτερον, ού ή άρχή «Εϊδετε χθες ληστοΰ εύγνωμοσύνην»· άλλον, ού ή άρχή «Άπεθέμεθα τής νηστείας τό φορτίον»- άλλον, ούή άρχή «Πάλιν χρεία τις άναγκαία»· ό αύτός δέ Χρυσόστομος έχει καί άλλους λόγους όκτώ κατά σειράν εύρισκομένους καί έκδεδομένους εις τήν έορτήν τοΰ Πάσχα, οϋς δρα έν τφ Ε' τόμιρ τής έν Έτόνη έκδόσεως· άλλον, ού ή άρχή «Χαίρετε έν Κυρίω πάντοτε» άλλον, ού ή άρχή «Εύκαιρον σήμερον άπαντας»· Γρηγόριος ό Θεολόγος λόγον ού ή άρχή «Άναστάσεως ήμερα»· έτερον, ού ή άρχή «Έπί τής φυλακής μου στήσομαι»· ό Νύσσης λόγον ού ή άρχή «Εϊ τις Πατριάρχων ευλογία»· έτερον, ού ή άρχή «Οί πέ- νητες τών άνθρώπων»· ό Βασίλειος λόγον, ού ή άρχή «Κινεί μέν μέ πρός τόν λόγον». Σώζονται οί μέν έν τή μεγίστη Λαύρα, οί δέ έν τή τοΰ Βατοπαιδίου καί Ίβή- ρων καί τή τού Διονυσίου. Ό μακάριος Νείλος (ίσως δέ ούτος είναι ό σοφός ό καί τοΰ Χρυσοστόμου μαθητής) λόγους έχει δύο εις τό Πάσχα· πρώτον, ού ή άρχή «Ά­ναστάσεως λόγοις τήν τής Άναστάσεως ήμέραν τιμήσωμεν· ψυχή τις έστί δευτέρα τοϊς άνθρώποις ή άνάστασις»· δεύτερον, ού ή άρχή «Άνάστασις τής τοΰ Κυρίου προνοίας τό κεφάλαιον· τοΰ κεφαλαίου δέ ψυχή μνημονεύουσα καί τή περί τόν ευ­εργέτην εύχαριστία συζώσα, ταΐς τοΰ έχθροϋ δυσάλωτος γίνεται πάγαις». Τούτων τών λόγων περικοπαί σώζονται παρά τή Μυριοβίβλω τοΰ Φωτίου άναγνώσει.