Προφήτης Αββακούμ
Ο Αββακούμ, που το όνομά του σημαίνει
«θερμός εναγκαλισμός», ήταν από τη φυλή του Συμεών και γιος του Σαφάτ και ο
χρόνος που έδρασε τίθεται μεταξύ 650 και 672 π.Χ.
Στο προφητικό του βιβλίο, που διακρίνεται για την αξιόλογη λογοτεχνική του
χάρη, ελέγχει τον ιουδαϊκό λαό, επειδή παρεξέκλινε από την αληθινή θρησκεία
στην ειδωλολατρία. Να τι συγκεκριμένα αναφέρει, σχετικά με το πως πρέπει
κανείς να πιστεύει στο Θεό: «Ἐὰν ὑποστείληται, οὐκ εὐδοκεῖ ἡ ψυχή μου ἐν
αὐτῷ· ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεώς μου ζήσεται. Ἐγὼ δὲ ἐν τῷ Κυρίῳ ἀγαλλιάσομαι,
χαρίσομαι ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ σωτήρι μου». ( Αββακούμ, β' 4, γ' 18). Που σημαίνει,
αν κανείς λιποψυχήσει και αδημονήσει στις διάφορες δοκιμασίες, ας μάθει,
λέει ο Κύριος, ότι δεν επαναπαύεται η ψυχή μου σ' αυτόν. Ο δίκαιος που
πιστεύει σ' εμένα και τηρεί το Νόμο μου, θα σωθεί και θα ζήσει. Εγώ όμως,
λέει ο Προφήτης, θα αγάλλομαι ελπίζοντας στον Κύριο. Θα γεμίσει χαρά η
καρδιά μου για το σωτήρα μου Θεό.
Ο προφήτης Αββακούμ πέθανε ειρηνικά και τάφηκε στον τόπο των πατέρων του. Η
Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Αββακούμ την 2 Δεκεμβρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Τοῦ Προφήτου σου Ἀββακοὺμ τὴν μνὴμην, Κύριε ἑορτάζοντες, δι᾽ αὐτοῦ σε
δυσωποῦμεν· Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς ὄρος προέγραψας τὴν Θεοτόκον ἁγνήν, ἐξ ἧς ἡμῖν ἐλάμψεν ὁ τῶν ἁπάντων
Θεός, σαρκὸς ὁμοιώματι. Ὅθεν σὲ ὡς προφήτην θεηγόρον τιμῶντες, χάριτος
οὐρανίου μετασχεῖν δυσωποῦμεν, πρεσβείαις σου θεοδέκτοις, Ἀββακοὺμ ἔνδοξε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς ἵππους ἑώρακας τοὺς ἱεροὺς Μαθητάς, θαλάσσας ταράσσοντας, τῆς ἀγνωσίας
σαφῶς, καὶ πλάνην βυθίζοντας, δόγμασιν εὐσεβείας, Ἀββακοὺμ θεηγόρε· ὅθεν σε
ὡς Προφήτην, ἀληθῆ εὐφημοῦμεν, αἰτούμενοι τοῦ πρεσβεύειν ἐλεηθῆναι ἡμᾶς.
Κάθισμα
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἐπὶ τῆς θείας φυλακῆς ἔστης μάκαρ, καὶ κατενόησας Θεοῦ παρουσίαν,
προφητικοῖς ἐν ὄμμασι θεόπνευστε· ὅθεν καὶ ἐβόησας, Ἀββακοὺμ μετὰ φόβου,
Κύριε ἀκήκοα, τὴν φρικτὴν ἔλευσίν σου, καὶ ἀνυμνῶ σε σάρκα χοϊκήν, ἐκ τῆς
Παρθένου, φορέσαι θελήσαντα.
Προφήτης Αβδιού (Οβδιού, Αβδίας)
Ο Προφήτης Οβδιού (ή Αβδιού) που το
όνομα του σημαίνει «δούλος Κυρίου», έζησε περί το 800 π.Χ., (κατ' άλλη
εκδοχή στο δεύτερο μισό του 6ου αιώνα π.Χ.), και είναι ένας από τους δώδεκα
μικρούς λεγόμενους προφήτες.
Ο Προφήτης Αβδιού καταγόταν από τη Συχέμ (εκ του αγρού Βηθοχαράμ ή Βαθαχαράμ),
και με τη σύντομη προφητεία του αυστηρά παρατηρεί με ισχυρές ποιητικές
εκφράσεις την υπερηφάνεια και την πτώση του Ισραήλ. Να τι λέει
χαρακτηριστικά για την υπερηφάνεια: «Ὑπερηφάνια τῆς καρδίας σου ἐπῆρε σε
κατασκηνοῦντα ἐν ταῖς ὀπαῖς τῶν πετρῶν, ὑψῶν κατοικίαν αὐτοῦ, λέγων ἐν
καρδίᾳ αὐτοῦ - τὶς κατάξει με ἐπὶ τὴν γῆν; ἐὰν μετεωρισθῆς ὡς ἀετὸς καὶ ἐὰν
ἀνὰ μέσον τῶν ἄστρων θῇς νοσσιᾶν σου, ἐκεῖθεν κατάξω σε, λέγει Κύριος» (Οβδιού,α'
3,4). Δηλαδή, η υπερηφάνεια της καρδιάς σου σε έκανε να φρονείς πολύ υψηλά
για τον εαυτό σου, ότι τάχα κατοικείς σε φαράγγια και σπηλιές των ορέων και
γενικά απόρθητες περιοχές. Έχεις κτίσει την κατοικία σου σε πολύ ύψος,
πιστεύεις ότι είσαι ισχυρός και ανίκητος και λες από μέσα σου; Ποιος θα
μπορέσει να με κατεβάσει στη γη; Και αν ακόμα πετάξεις σε μεγάλα ύψη σαν τον
αετό, και αν στήσεις τη φωλιά σου ψηλά ανάμεσα στ' αστέρια, από 'κει θα σε
καταρρίψω και θα σε κατεβάσω, λέγει ο Κύριος. Ας προσέξουμε, λοιπόν, τα
λόγια του προφήτη και ας καλλιεργούμε το θεμέλιο των αρετών, που είναι η
ταπείνωση.
Να αναφέρουμε επίσης, ότι ο Αβδιού ήταν μαθητής του προφήτου Ηλιού, επί της
βασιλείας Οχοζία, ο οποίος έστειλε τον Αβδιού στον Ηλία για να τον πείσει να
κατέβει από το βουνό προς τον βασιλιά. Μετά την μετάβαση του Ηλία στον
Οχοζία, ο Αβδιού, παραιτήθηκε από τη θέση του πεντηκοντάρχου, ακολούθησε τον
προφήτη Ηλία και τον υπηρετούσε. Όταν πέθανε ετάφη στον τάφο των πατέρων
του.
Η Ορθόδοξη
Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Οβδιού στις 19
Νοεμβρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Τοῦ Προφήτου σου Ἀβδιοὺ τὴν μνήμην, Κύριε, ἑορτάζοντες, δι᾽αὐτοῦ σε
δυσωποῦμεν· Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὥσπερ θεράπων φερωνύμως τοῦ Λόγου, τοῦ ὑπὲρ ἔννοιαν φωτὸς ἠξιώθης, καὶ
προφητείας ἔλλαμψιν ἐδέξω σοφὲ δόξαν γὰρ τὴν ἄυλον, καθαρῶς ἐποπτεύων,
ὄργανον θεόπνευστον, Ὀβδιοὺ ἀνεδείχθης, προμελωδοῦν ἐν κόσμῳ μυστικῶς, τῶν
ἐσομένων, Προφῆτα τὴν ἔκβασιν.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου, Σωτὴρ.
Ὁ μέγας Ἀβδιοὺ, ἐπιλάμψεσι θείαις, τὸν νοῦν φωτοειδῆ, κεκτημένος θεσπίζει,
τὰ μέλλοντα Πνεύματι, τῷ Ἁγίῳ φθεγγόμενος, τοῦτον σήμερον, εὐσεβοφρόνως
τιμῶντες, ἐκτελέσωμεν, τὴν ἱερὰν αὐτοῦ μνήμην, καρδίας φωτίζουσαν.
Προφήτης Αγγαίος
Ο Προφήτης Αγγαίος καταγόταν από την
Ιερατική φυλή του Λευΐ και είναι ο 10ος των μικρών λεγόμενων προφητών.
Γεννήθηκε στη Βαβυλώνα, όταν διαρκούσε η αιχμαλωσία των Ιουδαίων.
Ο Αγγαίος ήταν αυτός, που μαζί με τον προφήτη Ζαχαρία αναθέρμαναν το ζήλο
των Ιουδαίων για την ανοικοδόμηση του Ναού του Σολομώντος. Το προφητικό
βιβλίο του Αγγαίου είναι χωρισμένο σε δύο κεφάλαια και έχει απλό και αυστηρό
ύφος. Επειδή ο Αγγαίος καταγόταν από λευιτική οικογένεια, όταν πέθανε,
τάφηκε στα μνήματα των Ιερέων.
Να όμως και τι συμβουλεύει στους Ιερείς: «Οὕτως πάντα τὰ ἔργα τῶν χειρῶν
αὐτῶν, καὶ ὃς ἐὰν ἐγγίση ἐκεῖ, μιανθήσεται ἕνεκεν τῶν λημάτων αὐτῶν τῶν
ὀρθρινῶν» (Αγγαίος, Β' 14). Έτσι, λέει ο Αγγαίος, συμβαίνει με όλα τα έργα
των χειρών αυτών. Όποιος Ιερέας δηλαδή, είναι μολυσμένος από δωροδοκίες που
πήρε πρωί - πρωί, ή από άλλες αμαρτίες και παρακοές που διέπραξε, αν αγγίξει
το θυσιαστήριο θα το μολύνει. Η προσφορά του δηλαδή, θα θεωρηθεί μολυσμός. Η
Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Αγγαίου στις 16 Δεκεμβρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Προφήτης θεόληπτος, οἴα θεράπων Θεοῦ, τῷ κόσμῳ ἐνδέδειξαι, ἀνακαθάρας τὸν
νοῦν, Ἀγγαῖε πανεύφημε, ὅθεν ἑορταζόντων, ἔνθα πέφυκεν ἦχος, ἤρθης ὡς
ἑορτάζων, ἐν Θεῷ φερωνύμως, ὦ πρέσβευε θεηγόρε, σώζεσθαι ἅπαντας.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Τοῦ Προφήτου σου Ἀγγαίου τὴν μνὴμην, Κύριε ἑορτάζοντες, δι᾽ αὐτοῦ σε
δυσωποῦμεν· Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ὁ πάντα ὡς Θεός, ἐφορῶν καὶ γινώσκων, ψυχῆς τὸ καθαρόν, καταυγάσας σου ὄμμα,
Προφῆτα πανεύφημε, ὁδηγὸν κόσμῳ ἔδειξεν· ὅθεν μνήμην σου, τὴν ἱερὰν
ἐκτελοῦντες, πρέσβυν ἄριστον, καὶ πρὸς Θεὸν σε μεσίτην, Ἀγγαῖε προσάγομεν.
Προφήτης Δανιήλ
και οι Άγιοι Τρεις Παίδες Ανανίας, Αζαρίας και Μισαήλ
Ο προφήτης Δανιήλ είναι ένας από τους
τέσσερις μεγάλους προφήτες και έζησε στα τέλη του 7ου με τις αρχές 6ου π.Χ.
αιώνα. Ανήκε στη φυλή του Ιούδα, ήταν από βασιλικό γένος και γεννήθηκε στην
Άνω Βηθαρά.
Νήπιο ακόμα, οδηγήθηκε μαζί με τους γονείς του αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα. Με
την πρόνοια του Ναβουχοδονόσορα, ο Δανιήλ (που ο αυτοκράτορας μετονόμασε
Βαλτάσαρ) με τους τρεις Εβραίους νεαρούς, Ανανία, Αζαρία και Μισαήλ,
σπούδασαν στην αυτοκρατορική αυλή. Επειδή η απόδοσή τους στις σπουδές ήταν
άριστη, όταν ενηλικιώθηκαν ο βασιλιάς τους έδωσε μεγάλη θέση στο κράτος.
Μάλιστα ο Δανιήλ είχε το χάρισα να ερμηνεύει όνειρα και αργότερα προφήτευσε
και τον ερχομό του Υιού του ανθρώπου.
Κάποτε όμως ο Ναβουχοδονόσωρ, έκανε δική του χρυσή εικόνα και απαίτησε απ'
όλους τους αξιωματούχους και το λαό να την προσκυνήσουν. Ο Δανιήλ έλειπε σε
αποστολή. Ήταν όμως οι τρεις παίδες, που δεν προσκύνησαν την εικόνα. Αμέσως
καταγγέλθηκαν στο βασιλιά. Αυτός τους είπε ότι, αν πράγματι δεν προσκύνησαν,
τους περιμένει το καμίνι της φωτιάς. Τότε οι τρεις παίδες απάντησαν: «Άκου
βασιλιά, ο ουράνιος Θεός, τον οποίο εμείς λατρεύουμε, είναι τόσο δυνατός,
που μπορεί να μας βγάλει σώους και αβλαβείς από το καμίνι της φωτιάς και να
μας σώσει από τα χέρια σου. Αλλά και αν ακόμα δεν το κάνει, να ξέρεις ότι
τους θεούς σου δε λατρεύουμε και την εικόνα σου δεν προσκυνάμε».
Πράγματι, όταν τους έριξαν στη φωτιά, οι τρεις παίδες βγήκαν σώοι και
αβλαβείς. Το ίδιο συνέβη αργότερα και με το Δανιήλ, όταν ο Δαρείος τον έριξε
στο λάκκο των λεόντων, επειδή έκανε την προσευχή του, ενώ ο βασιλιάς είχε
διατάξει για 30 μέρες να μη κάνει κανείς ιδιαίτερη προσευχή.
Βλέποντας το θαύμα ο Δαρείος, κράτησε το Δανιήλ στην αυλή του, όπου
παρέμεινε και πέθανε σε βαθιά γεράματα, πιθανότατα, στα Σούσα. Η Ορθόδοξη
Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Δανιήλ και των 3 φίλων του στις 17
Δεκεμβρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα! ἐν τῇ πηγῇ τῆς φλογός, ὡς ἐπὶ ὕδατος
ἀναπαύσεως, οἱ ἅγιοι τρεῖς παῖδες ἠγάλλοντο· καὶ ὁ Προφήτης Δανιήλ, λεόντωv
ποιμήv, ὡς προβάτων ἐδείκνυτο. Ταῖς αὐτῶν ἰκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον
ἡμᾶς.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’ Ἡ Παρθένος σήμερον.
Καθαρθεῖσα Πνεύματι, ἡ καθαρά σου καρδία, προφητείας γέγονε, φαεινοτάτης
δοχεῖον· βλέπεις γὰρ ὡς ἐνεστῶτα τὰ μακρὰν ὄντα, λέοντας, ἀποφιμοῖς δὲ
βληθείς ἐν λάκκῳ· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, Προφῆτα Μάκαρ, Δανιὴλ Ἔνδοξε.
Ἕτερον Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’ . Αὐτόμελον.
Χειρόγραφον εἰκόνα μὴ σεβασθέντες, ἀλλ᾽ ἀγράφῳ οὐσίᾳ θωρακισθέvτες,
τρισμακάριοι ἐν τῷ σκάμματι, τοῦ πυρὸς ἐδοξάσθητε· ἐν μέσῳ δὲ φλογός,
ἀvυποστάτου ἱστάμεvοι, Θεὸν ἐπεκαλεῖσθε· Τάχυνοv ὦ οἰκτίρμωv, καὶ σπεῦσον ὡς
ἐλεήμωv, εἰς τὴv βοήθειαν ἡμῶv, ὅτι δύνασαι βουλόμενος.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Προφητείας τὴν χάριν πεπλουτηκώς, τῆς Παρθένου τὸν Τόκον σκιαγραφεῖς, καὶ
λύεις ὀνείρατα, τῶν κρατούντων σαφέστατα, ἐμβληθεὶς δὲ λάκκῳ, ὡς Μάρτυς
ἐδίδαξας, παραδόξως Μάκαρ, νηστεύειν τοὺς λέοντας· ὅθεν καταστρέψας, τῶν
ἀθέων τὸ σέβας, τὸν δράκοντα ἔκτεινας, ἀριστεύσας λαμπρότατα, Δανιὴλ
Ἀξιάγαστε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς
ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος
Ἐκτεινόν σου τὴν χεῖρα, ἧς πάλαι ἔλαβον πεῖραν Αἰγύπτιοι πολεμοῦντες, καὶ Ἑβραῖοι πολεμούμενοι, μὴ καταλίπῃς ἡμᾶς, καὶ καταπίῃ ἡμᾶς θάνατος, ὁ διψῶν ἡμᾶς, καὶ Σατᾶν ὁ μισῶν ἡμᾶς, ἀλλ' ἔγγισον ἡμῖν, καὶ φεῖσαι τῶν ψυχῶν ἡμῶν, ὡς ἐφείσω ποτὲ τῶν Παίδων σου, τῶν ἐν Βαβυλῶνι ἀπαύστως ἀνυμνούντων σε, καὶ βληθέντων ὑπὲρ σοῦ εἰς τὴν κάμινον, καὶ ἐκ ταύτης κραυγαζόντων σοι. Τάχυνον ὁ οἰκτίρμων, καὶ σπεῦσον ὡς ἐλεήμων, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, ὅτι δύνασαι βουλόμενος.
Προφήτης Αμώς
Ο
Προφήτης Αμώς καταγόταν από την πόλη Θεκουέ της Ιουδαίας, η οποία βρισκόταν
νοτιοανατολικά της Βηθλεέμ, και άκμασε στην ιερή πόλη Βαιθήλ, κοντά στη
Σαμάρεια, κατά τους χρόνους του βασιλέως του Ισραήλ Ιεροβοάμ Β’ (784 - 746
π.Χ.). Ήταν βοσκός και καλλιεργητής συκομορέων και από την εργασία αυτή
κλήθηκε απ’ ευθείας υπό του Θεού στο προφητικό αξίωμα, όπως ο ίδιος αναφέρει
στο ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης· «Οὐκ ἤμην προφήτης ἐγὼ οὐδὲ υἱὸς
προφήτου, ἀλλ’ ἢ αἰπόλος ἤμην καὶ κνίζων συκάμινα· καὶ ἀνέλαβέ με Κύριος ἐκ
τῶν προβάτων καὶ εἶπε Κύριος πρός με· βάδιζε προφήτευσον ἐπὶ τὸν λαόν μου
Ἰσραήλ». Αναδείχθηκε έτσι ένας από τους σπουδαιότερους ελάσσονες Προφήτες.
Στηλίτευσε την ηθική και θρησκευτική κατάπτωση του Ισραήλ, καλούσε το λαό σε
μετάνοια και προφήτευσε την επικείμενη κρίση και αιχμαλωσία του. Αν και
στερούνταν μόρφωσης, διακρινόταν για την πρωτοτυπία, τη φυσικότητα, τη
δύναμη και ευρυθμία του λόγου, το πλήθος των εικόνων και το ποιητικό κάλλος
του έργου του. Ένεκα του σφοδρού ελέγχου και των ζοφερών λόγων του περί της
τύχης του Ισραήλ, εξήγειρε εναντίον του την ιερατική τάξη, ώστε ο αρχιερέας
της Βαιθήλ Αμασίας ζήτησε από το βασιλέα Ιεροβοάμ την αποπομπή του Αμώς στο
βασίλειο του Ιούδα διαβάλλοντάς τον ως δημεγέρτη και ταραχοποιό. Σε απάντηση
της πράξης αυτής, ο Αμώς προανήγγειλε τον όλεθρο της οικογένειας του Αμασίου.
Τότε, λέγεται σύμφωνα με μεταγενέστερη παραδόση, ότι ο εξαγριωθείς υιός του
Αμασίου Οζίας χτύπησε με ρόπαλο τον Προφήτη Αμώς και τον άφησε ημιθανή και
όταν τον μετέφεραν στη γενέτειρα του Θεκουέ, μετά από δυο ημέρες πέθανε.
Να σημειώσουμε τέλος, ότι ο προφήτης Αμώς ήταν πατέρας του προφήτη Ησαΐα. Η
Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Προφήτη στις 15 Ιουνίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Τοῦ Προφήτου σου Ἀμὼς τὴν μνήμην, Κύριε ἑορτάζοντες, δι᾽ αὐτοῦ σὲ δυσωποῦμεν,
Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Προφήτην σὲ πιστόν, καὶ τῶν ἄνω ἐπόπτην, ἀνέδειξεν Ἀμῶς, ἐκ ποιμνίου ὁ Λόγος,
τοῦ βίου σου δεξάμενος, εὐμενῶς τὴν χρηστότητα ὅθεν ἤλεγξας, τοὺς ἀσεβοῦντας
ἀνδρείως, καὶ τὸν θάνατον, μαρτυρικῶς δεδεγμένος, ζωῆς θείας ἔτυχες.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Τὴν θεοδώρητον φαίνων ἐνέργειαν, προφητικῷ ἀξιώματι ἔλαμψας, καὶ πᾶσι
προλέγων τὰ μέλλοντα, τὴν τῶν ἀνθρώπων ἀνόρθωσιν εἴρηκας, Ἀμὼς ὡς Προφήτης
θεόληπτος.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον.
Προφητείας χάρισμα, πλουτῶν Ἀμὼς Προφῆτα, τοῦ Χριστοῦ κατήγγειλας, τὴν
παρουσίαν ἐμφανῶς, καὶ τοῦ κόσμου σωτήριον, οὗ τῇ ἐλλάμψει, ὁ κόσμος
πεφώτισται.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις ὦ Προφῆτα Θεοῦ Ἀμώς· τὴν γὰρ πεπτωκυῖαν, ὡς προέφης σκηνὴν Δαβίδ,
σαρκωθεὶς ὁ Λόγος, ἀνέστησεν ἐνδόξως, καὶ ταύτην θεουργήσας, Πατρὶ προσήγαγε.
Κάθισμα
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.
Μετὰ τὴν α΄ στιχολογίαν
Θείῳ Πνεύματι, πεφωτισμένην, τὴν διάνοιαν, ἔχων Προφῆτα, τὰ τοῦ Θεοῦ
προφητεύειν μυστήρια, ἀνακαλύπτων μελλόντων τὴν δήλωσιν, καὶ σαφηνίζων
πραγμάτων τὴν ἔκβασιν, Ἀμὼς πανόλβιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι
ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν Συνάναρχον Λόγον.
Μετὰ τὴν β΄ στιχολογίαν
Ἀμιγὴ χαρακτήρων τῶν κάτω ἔνδοξε, σὺ τὸν νουν κεκτημένος τοῦ θείου Πνεύματος,
καθαρώτατον Ἀμὼς δοχεῖον γέγονας, τὰς ἐλλάμψεις τὰς αὐτοῦ, εἰσδεχόμενος
λαμπρῶς, καὶ πᾶσι διαπορθμεύων, διὸ σὲ ἐκδυσωποῦμεν, ὑπὲρ εἰρήνης τοῦ κόσμου
πρέσβευε.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.
Θεῖον ὄργανον τοῦ Παρακλήτου, ἐχρημάτισας ταῖς τούτου μάκαρ, διηνεκέσι
πνοαῖς ὑπηχούμενον· ἀναφωνεῖς γὰρ ἀδήλων τὴν δήλωσιν, καὶ καταυγάζεις τοὺς
πίστει προστρέχοντας, Ἀμὼς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν αἰτούμενος, δωρήσασθαι
ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΑΝΑΝΙ
Ο Προφήτης Ανανί έδρασε στο βασίλειο του Ιούδα περίπου το 874-873 π.Χ.
(Β'
Παραλειπομένων
16,7)
και έζησε στα χρόνια
της βασιλείας του Ασά (911-870 π.Χ.). Γιος του προφήτη Ανανί ήταν ο προφήτης
Ιού (Ιηού)
(Γ' Βασιλέων 16,1. 16,7.
Β'
Παραλειπομένων 19,2.
20,34).
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΑΝΑΝΙ ΚΑΙ Ο ΑΣΑ
Κατά το 38ο έτος της βασιλείας του Ασά, ο βασιλιάς του Ιούδα έκανε συμφωνία με το βασιλιά της Συρίας, προκειμένου ν' αντιμετωπίσει τον Βαασά, βασιλιά του Ισραήλ, ο οποίος είχε καταλάβει και είχε οχυρώσει τη Ραμά, έτσι ώστε να μη μπορούν από το βασίλειο του Ιούδα να κινούνται ελεύθερα σ' εκείνη την περιοχή. Ο βασιλιάς της Συρίας χτύπησε τις πόλεις του Ισραήλ κι ο Βαασά αναγκάστηκε ν' αποχωρήσει από τη Ραμά.
Μετά τα γεγονότα αυτά ο προφήτης Ανανί, πήγε στο βασιλιά του Ιούδα Ασά, και του είπε: «Επειδή στηρίχτηκες στο βασιλιά των Συρίων κι όχι στον Κύριο το Θεό σου, γι' αυτό και διέφυγε από τα χέρια σου ο στρατός της Συρίας. Οι Αιθίοπες και οι Λίβυες δεν ήταν περισσότεροι με πολλές άμαξες και ιππείς; Επειδή όμως τότε στηρίχτηκες στον Κύριο, εκείνος τους παρέδωσε στην εξουσία σου. Αλλά σ' αυτήν εδώ την περίπτωση έπραξες απερίσκεπτα. Γι' αυτό από δω και πέρα θα έχεις πολέμους».
Ο Ασά θύμωσε εναντίον του προφήτη και τον έκλεισε στη φυλακή, γιατί τον εξόργισαν αυτά που είπε (Β' Παραλειπομένων 16,7-10). Δεν γνωρίζουμε περισσότερες πληροφορίες για τον προφήτη, παρά μόνο ότι απεβίωσε ειρηνικά. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του δίκαιου και προφήτη Ανανί στις 27 Μαρτίου.
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΑΧΙΑ
Ο προφήτης Αχιά έζησε επί των βασιλέων Σολομώντος και Ροβοάμ, και καταγόταν από την Σηλώ (Σηλώμ) (Γ' Βασιλέων 11,29. 12,15. 12,24θ. 12,24κ. 14,2. 15,29. Β' Παραλειπομένων 9,29. 10,15). Ο Αχιά ήταν 60 ετών και δεν έβλεπε καλά όταν προφήτευσε το θάνατο του παιδιού του Ιεροβοάμ (Γ' Βασιλέων 12,24θ-ι. 14,4).
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΑΧΙΑ ΚΑΙ Ο ΙΕΡΟΒΟΑΜ
Σ' αυτόν αποδίδονται οι λόγοι, που «ἐλαλήθησαν ἐν ὀνόματι Κυρίου» προς τον Σολομώντα, όταν έκτιζε τον ναό στην Ιερουσαλήμ. Τότε δηλαδή θα πραγματοποιούσε ο Θεός και στο δικό του πρόσωπο, όσα είχε εξαγγείλει στον πατέρα του Δαβίδ, όταν βέβαια και αυτός θα βάδιζε στα διδάγματα Του και εκτελούσε τις κρίσεις Του και τηρούσε όλες τις εντολές Του. Όταν όμως κάποτε ο Σολομών παρεξέκλινε του θεϊκού δρόμου, δια του Αχιά πάλι ο Κύριος γνωστοποίησε σ' αυτόν ότι θα τον τιμωρούσε κάνοντας κομμάτια τη βασιλεία του.
Όταν ο Σολομών οχύρωσε την Πόλη Δαβίδ, κάποια μέρα ο Ιεροβοάμ είχε βγει από την Ιερουσαλήμ. Εκεί τον συνάντησε στο δρόμο ο προφήτης Αχιά ο Σηλωνίτης, ο οποίος τον έβγαλε από το δρόμο του και πήραν το δρόμο προς την πεδιάδα. Τότε ο Αχιά πήρε το καινούριο ρούχο που φορούσε, το έσχισε σε 12 κομμάτια και είπε στον Ιεροβοάμ να πάρει τα δέκα κομμάτια, γιατί ο Κύριος αποφάσισε να διασπάσει τη βασιλεία του Σολομώντα και θα δώσει στον Ιεροβοάμ την αρχηγία των 10 φυλών. Μόνο δύο φυλές θα μείνουν στο Σολομώντα κι αυτό για χάρη του Δαβίδ και της Ιερουσαλήμ, της ιερής πόλης του Θεού. Ο Κύριος αποφάσισε, επειδή ο Σολομώντας λάτρεψε άλλες θεότητες, να μην πάρει τη βασιλεία από τα χέρια του για όσο διάστημα θα είναι στη ζωή, για χάρη του πατέρα του Δαβίδ. Μετά το θάνατό του όμως, θα πάρει τη βασιλεία από τα χέρια του γιου του και θα αναδείξει τον Ιεροβοάμ ηγέτη και βασιλιά των 10 βόρειων φυλών. Είπε ακόμη στον Ιεροβοάμ, ότι εάν βαδίσει στο δρόμο του Κυρίου και τηρήσει τις εντολές του, ο Κύριος θα είναι μαζί του και θα στερεώσει τη βασιλεία του (Γ' Βασιλέων 11,27-39).
Αργότερα μετά το θάνατο του Σολομώντα, όταν οι εκπρόσωποι των βόρειων φυλών πήγαν στο βασιλιά Ροβοάμ εκείνος τους μίλησε σκληρά και δεν έκανε δεκτά τα αιτήματα του λαού, για να ελαφρύνει το ζυγό της δουλείας που είχε επιβάλει ο πατέρας του, γιατί αυτό ήταν το θέλημα του Θεού. Έπρεπε ο Κύριος να πραγματοποιήσει την υπόσχεση που είχε δώσει στον Ιεροβοάμ με τον προφήτη Αχιά (Γ' Βασιλέων 12,12-15. Β' Παραλειπομένων 10,12-15).
ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΤΙΜΩΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΒΟΑΜ
Τον καιρό εκείνο, ο Αβιά, το μικρό παιδί του Ιεροβοάμ αρρώστησε βαριά. Ο Ιεροβοάμ αποφάσισε να ρωτήσει τον Κύριο για την υγεία του παιδιού του κι έστειλε τη γυναίκα του την Ανώ να πάει στη Σηλώ, όπου ζούσε ο προφήτης Αχιά, ο οποίος ήταν τότε 60 ετών και δεν έβλεπε καλά. Ο Ιεροβοάμ της είπε ν' αλλάξει ρούχα και να μεταμφιεστεί για να μην την αναγνωρίσουν ότι είναι γυναίκα του. Της έδωσε να πάρει μαζί της άρτους και κουλούρες για τον Αχιά, καθώς επίσης σταφίδες και μέλι για τα παιδιά του.
Έτσι η Ανώ αναχώρησε από τη Σαριρά και καθώς έμπαινε στη Σηλώ, ο Αχιά έστειλε τον υπηρέτη του να την υποδεχτεί. Ο Κύριος είχε προειδοποιήσει τον Αχιά για τον ερχομό της γυναίκας του Ιεροβοάμ και πως θα της μιλήσει.
Όταν άκουσε ο Αχιά τα βήματά της, τη στιγμή που έμπαινε στην πόρτα, της είπε: «Έλα, γυναίκα του Ιεροβοάμ! Γιατί έχεις μεταμφιεσθεί; Έχω εντολή να σου δώσω σκληρό μήνυμα. Άδικα πήρες μαζί σου δώρα, γιατί αυτά δεν πρόκειται ν' αλλάξουν την απόφαση του Κυρίου. Πήγαινε να διαβιβάσεις στον Ιεροβοάμ αυτό που λέει ο Κύριος, ο Θεός του Ισραήλ: "εγώ σε ανέδειξα μέσα απ' όλους τους άλλους και σ' έκανα ηγεμόνα των δέκα φυλών του Ισραήλ. Πήρα τη βασιλεία από τους απογόνους του Δαβίδ και την έδωσα σ' εσένα. Εσύ όμως δεν έπραξες όπως ο δούλος μου ο Δαβίδ, που τηρούσε τις εντολές μου και με ακολουθούσε μ' όλη του την καρδιά. Τώρα εσύ φέρθηκες χειρότερα απ' όλους τους προκατόχους σου. Με εξόργισες φτιάχνοντας ξένους θεούς από μέταλλο κι εμένα με αγνόησες. Γι' αυτό κι εγώ θα προκαλέσω δυστυχία στη δυναστεία σου. Θα εξαφανίσω απ' αυτήν όλα τ' αρσενικά, δούλους ή ελεύθερους, και θα σαρώσω την οικογένεια σου όπως σαρώνει κάποιος την κοπριά, ώσπου να εξαφανιστεί εντελώς. Όποιος από την οικογένειά σου πεθάνει στην πόλη, το πτώμα του θα το φάνε τα σκυλιά κι όποιος πεθάνει έξω στα χωράφια θα τον φάνε τα όρνεα", γιατί ο Κύριος το είπε.
Σήκω, λοιπόν, και πήγαινε στο σπίτι σου. Όταν θα μπαίνεις στην πόλη, οι δούλες σου θα σου πουν, πως το παιδί σου πέθανε. Όλοι οι Ισραηλίτες θα συμμετάσχουν στον επικήδειο θρήνο και θα το ενταφιάσουν. Μόνο αυτό, από την οικογένεια του Ιεροβοάμ θα μπει σε τάφο, γιατί μόνο σ' αυτό απ' όλη την οικογένεια βρήκε κάποιο καλό ο Κύριος, ο Θεός του Ισραήλ. Και θ' αναδείξει ο Κύριος άλλο βασιλιά στον Ισραήλ και θα πλήξει τη δυναστεία του Ιεροβοάμ. Ο Κύριος θα χτυπήσει τον Ισραήλ και θα τον ξεριζώσει από την ωραία τούτη γη, που την έδωσε στους προγόνους τους, και θα τους διασκορπίσει πέρα από τον Ευφράτη ποταμό. Κι όλα αυτά εξαιτίας των αμαρτιών του Ιεροβοάμ, γιατί εξόργισε τον Κύριο φτιάχνοντας ειδωλολατρικούς ναούς και είδωλα. Ο Ιεροβοάμ αμάρτησε κι έγινε αιτία ν' αμαρτήσει και ο Ισραήλ».
Αυτά της είπε ο προφήτης Αχιά και η Ανώ αναχώρησε για την Σαριρά. Όταν η Ανώ έμπαινε στη Σαριρά, τότε έμαθε από τις δούλες της ότι το παιδί της πέθανε. Το παιδί το έθαψαν και το θρήνησαν όλοι οι Ισραηλίτες, όπως είχε πει ο Κύριος με το δούλο του τον Αχιά, τον προφήτη (Γ' Βασιλέων 12,24η-ν. 14,1-18).
Ο προφήτης Αχιά πέθανε ειρηνικά και τον έθαψαν κοντά στη Βελανιδιά της Σηλώ. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του δίκαιου και προφήτη Αχιά στις 12 Νοεμβρίου.
Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΒΑΡΟΥΧ
Ο Βαρούχ
έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ.. Ήταν γιος
του Νηρία (Ιερεμίας 32,12 και 36,4) και
αδερφός του Σεραΐα, αρμόδιος για το κατάλυμα
του βασιλιά Σεδεκία (Ιερεμίας 51,59). Ήταν
φίλος και έμπιστος γραμματέας του προφήτη
Ιερεμία καταγράφοντας τις προφητείες του σε
βιβλίο (Ιερεμίας 3,4-32), τον τέταρτο χρόνο
της βασιλείας του Ιωακείμ (Ιωακίμ). Ήταν φιλαλήθης
και θαρραλέος.
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ ΒΑΡΟΥΧ
Ο Βαρούχ στο ομώνυμό του βιβλίο μέσα στην
Αγία Γραφή, προλέγει καθαρά για την
ενανθρώπηση του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Υπάρχουν και δύο δευτεροκανονικά ή απόκρυφα
βιβλία του Βαρούχ. Το πρώτο στα πέντε
κεφάλαιά του περιέχει την εξομολόγηση του
Ισραήλ κατά την περίοδο της αιχμαλωσίας και
τη δέηση για σωτηρία. Το δεύτερο περιέχει
δήθεν οράματα του Βαρούχ.
Κατά το πέμπτο έτος της βασιλείας του Ιωακείμ ο Βαρούχ, όταν ήταν φυλακισμένος ο Ιερεμίας, έγραψε με υπαγόρευσή του προφητείες, με την εντολή να τις αναγνώσει στο λαό και τους άρχοντες σε ημέρα νηστείας (Ιερεμίας 36,8). Όταν το έμαθε ο Ιωακείμ αντί να επωφεληθεί από τις νουθεσίες του προφήτη, έστειλε τον Ιουδεί και του έφερε το βιβλίο. Καθώς ο Ιουδεί διάβαζε το βιβλίο στον Ιωακείμ και παρά τις διαμαρτυρίες των αρχόντων, τις έκοβε με μαχαίρι και τις πέταγε στη φωτιά μέχρι που έκαψε ολόκληρο το βιβλίο (Ιερεμίας 36,22-23). Κατόπιν ζήτησε να συλλάβουν τον Ιερεμία και το Βαρούχ αλλά δε μπόρεσαν να τους βρουν. Ο Βαρούχ ξαναέγραψε το βιβλίο (Ιερεμίας 36,27-32) με μερικές προσθήκες (Ιερεμίας 36,32).
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ ΒΑΡΟΥΧ
Ο Βαρούχ υπέστη και φυλάκιση, διότι οι Ιουδαίοι τον μισούσαν για τη φιλαλήθη και θαρραλέα του γλώσσα. Τον κατηγορούσαν μάλιστα, ότι αυτός παρακινούσε εναντίον τους τον προφήτη Ιερεμία. Αργότερα έφυγε μαζί με τους στασιαστές Ιουδαίους στην Αίγυπτο (Ιερεμίας 43,6). Κατά τον Ιερώνυμο πέθανε στην Αίγυπτο. Σύμφωνα όμως με μια παράδοση των ραβίνων, μετά το θάνατο του φίλου του Ιερεμία, πήγε στη Βαβυλώνα όπου και πέθανε το δωδέκατο έτος μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ. Η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη του στις 28 Σεπτεμβρίου.
ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Προφητικῆς ἀξιωθεῖς λαμπηδόνας, Ἱερεμία τῷ κλεινῷ συνεδέθης, καὶ τούτω
ὁμοδίαιτος ἐγένου σοφέ, ὅθεν προηγόρευσας, θεηγόρω σου γλώττη, τὴν τοῦ
Λόγου κένωσιν, εἰς ἀνάπλασιν κόσμου, ἧς μετασχόντες πίστει ἀληθεῖ,
Βαροὺχ Προφῆτα, ἐνθέως τιμῶμεν σε.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Τὴν ὑπὲρ ἡμῶν.
Τὴν τοῦ Λυτρωτοῦ, κηρύττων οἰκονομίαν, ὡς προφητική, κινύρα προεμελῴδης·
Ὁ Θεὸς ἡμῶν οὗτος, τεχθεὶς ὡς ηὐδόκησεν, ᾧ παρόμοιος οὐχ ἕτερος, ἐπὶ γῆς
ὀφθεὶς ἐγνώρισεν, ἐπιστήμης θείας εἴσοδον, τοῖς προσκυνοῦσι Βαρούχ, τὴν
παρουσίαν αὐτοῦ.
Μεγαλυνάριον
Βάρος ἀπορρίψας τὸ χθαμαλόν, βαρύτητι βίου, ἐπτερώθης πρὸς οὐρανόν, Βαροὺχ θεηγόρε· διό σε ὡς Προφήτην, θεόληπτον ὑμνοῦμεν, καὶ μεγαλύνομεν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου